tuy ông ta ít tuổi hơn tôi nhiều, song tôi đã tiếp xúc nhiều với ông ta,
chúng tôi là bạn cố tri và tôi biết ông ta rất rõ. Vả chăng, ai mà không
biết ông ta? Đó là một tâm hồn trong suốt như pha lê. Thậm chí đó là
khuyết điểm duy nhất người ta có thể trách cứ ông ta: trái tim một nhà
ngoại giao đâu cần phải trong suốt như thế. Mặc dầu thế, người ta vẫn
bàn tới chuyện phái ông ta sang Rome, điều này tuy là một bước thăng
tiến đẹp đẽ, song lại là một thách thức lớn. Nói riêng với nhau, tôi nghĩ,
tuy Vaugoubert không hề có tham vọng gì, nhưng điều đó hẳn vẫn sẽ
làm ông ta rất hài lòng và ông ta sẽ tuyệt nhiên không khước từ ly rượu
lễ ấy đâu. Có thể ông ta sẽ làm nên kỳ tích ở đó cũng nên; ông ta là ứng
cử viên vào Consulta
và về phần mình, tôi thấy ông ta, với tính cách
rất nghệ sĩ như thế, rất hợp với khung cảnh Cung điện Farnèse
tàng tranh anh em nhà Carrache
. Dường như không ai ghét nổi ông ta;
nhưng xung quanh vua Théodose, có cả một bè lũ ít nhiều thần phục
Wilhelmstrasse
vốn luôn tìm mọi cách thọc gậy bánh xe gây trở ngại
cho ông ta, và được bọn chúng ngoan ngoãn nghe theo từng gợi ý.
Vaugoubert không chỉ phải đối phó với những mánh lới hành lang, mà
còn phải đương đầu với những lăng mạ của bọn bồi bút, bọn này, vốn
hèn nhát như mọi tên viết báo thuê, về sau lại chính là những kẻ đầu
tiên xin giảng hòa, nhưng trong khi chờ đợi, chúng không ngần ngại
tung ra, chống lại người đại diện cho chúng ta, những cáo buộc ngu
xuẩn của những kẻ vô lương tâm. Trong suốt hơn một tháng, những kẻ
thù của Vaugoubert đã diễu quanh ông ta điệu nhảy chiến thắng
, ông
De Norpois nhấn mạnh mấy tiếng cuối này. Nhưng một người được báo
trước thường lợi hại gấp đôi; những phỉ báng ấy, ông ta đã lấy chân hất
đi, ông nói thêm, càng mạnh mẽ hơn, với ánh mắt dữ tợn đến nỗi chúng
tôi ngừng ăn một lúc. Như một câu phương ngôn Ả Rập rất hay: ‘Chó
cứ sủa, đoàn người cứ đi.’” Sau khi ném ra lời dẫn đó, ông De Norpois
ngừng lại, đưa mắt nhìn chúng tôi để nhận định hiệu quả của nó đối với
chúng tôi. Quả là một hiệu quả lớn: chúng tôi đều biết có câu phương
ngôn ấy; năm đó, những người sáng giá đều dùng nó thay vì câu: “Kẻ
nào gieo gió thì gặt bão”, câu này, vốn không có sức sống dai dẳng, bền
