DƯỚI BÓNG NHỮNG CÔ GÁI TUỔI HOA - Trang 456

trừu tượng của mỹ học. Bức màu nước ấy là chân dung một thiếu phụ
không xinh đẹp, nhưng thuộc một kiểu dạng lạ, đầu chít một tấm khăn
từa tựa như một chiếc mũ quả dưa, viền một vành ruy băng lụa màu
anh đào; nàng mang găng hở ngón, một tay cầm điếu thuốc lá hút dở,
tay kia giơ lên ngang tầm đầu gối một chiếc mũ rơm làm vườn, đơn
giản là một thứ che nắng. Bên cạnh nàng, một chiếc bình cắm đầy hoa
hồng đặt trên bàn. Nhiều khi - và đây là một trường hợp như thế - sự
khác lạ của những tác phẩm ấy chủ yếu là do chỗ chúng được thực hiện
trong những điều kiện đặc biệt mà thoạt đầu chúng ta không nhận thức
được rõ ràng, thí dụ như trang phục kỳ dị của một người mẫu nữ có
phải là bộ giả trang trong một vũ hội cải trang hay không, hoặc trái lại,
chiếc măng tô đỏ mà ông già có vẻ khoác vào để chiều theo ngông ý
của họa sĩ có phải là chiếc áo thụng của giáo sư hay cố vấn của ông
không, hay áo choàng của Hồng y giáo chủ. Cái tính cách lập lờ của
người mà tôi đang ngắm chân dung, là do chỗ tôi không hiểu nàng là
một nữ diễn viên trẻ thời xưa trong bộ bán giả trang. Nhưng chiếc “mũ
quả dưa” chít trên mái tóc bồng nhưng cắt ngắn, chiếc vét tông nhung
không cổ bẻ mở trên một tấm yếm trắng khiến tôi phân vân về niên đại
của kiểu thời trang này cũng như giới tính của người mẫu, thành thử tôi
không biết đích xác trước mắt mình là cái gì, nếu không phải là họa
phẩm sáng tươi nhất. Và niềm khoái cảm nó mang lại cho tôi chỉ bị
giảm thiểu bởi nỗi sợ rằng nếu Elstir chậm trễ thêm, tôi sẽ bị lỡ không
gặp được các cô gái, vì mặt trời đã chênh chếch và xuống thấp trong
khung cửa sổ nhỏ. Trong bức màu nước này, không một chi tiết nào
được ghi nhận trên thực tế đơn thuần như một phụ gia vào cảnh vẽ vì
mục đích thực dụng - bộ trang phục vì người thiếu phụ phải mang một
cái gì trên người, chiếc bình là để cắm những bông hoa ở đó. Thành
thủy tinh của chiếc bình, tự thân nó đã dễ thương, có vẻ như chứa đựng
thứ nước trong đó những cuống hoa cẩm chướng nhúng vào một cái gì
cũng trong suốt, hồ như cũng ở thể lỏng như nó; bộ đồ người thiếu phụ
mặc bao quanh nàng một chất đượm một sức quyến rũ độc lập, thân ái,
và - nếu những sản phẩm của công nghiệp có thể ganh đua duyên sắc