đi xe đến thẳng nhà những người bạn họ chỉ quen biết mà không hề mơ
về bạn, không bao giờ dám dừng lại dọc đường nấn ná với những gì
mình ham muốn!
Trên đường về, tôi nghĩ về cuộc họp mặt buổi sáng đó, thấy lại que
kem cà phê mình ăn nốt trước khi để Elstir dẫn đến bên Albertine, thấy
lại bông hồng mình đã tặng ông già, tất cả những chi tiết do hoàn cảnh
lựa chọn mà ta không hay, cấu thành trong một bố cục đặc biệt và ngẫu
nhiên bức tranh của cuộc gặp gỡ đầu tiên. Nhưng bức tranh ấy, vài
tháng sau, tôi có cảm giác thấy nó từ một quan điểm khác, rất xa với
bản thân tôi, và hiểu ra rằng nó không chỉ tồn tại cho riêng mình: một
hôm, trò chuyện với Albertine về hôm đầu tiên chúng tôi làm quen với
nhau, tôi hết sức ngạc nhiên khi thấy nàng nhắc đến que kem, đến bông
hoa tôi tặng ông già, tất cả những thứ tôi tưởng, không phải chỉ quan
trọng với mình, mà là chỉ riêng mình nhìn thấy, giờ được chuyển thể
thành một dị bản tôi không ngờ tới trong đầu Albertine. Ngay hôm đầu
tiên ấy, trên đường trở về khách sạn, nhớ lại những gì xảy ra, tôi đã
hiểu một ngón ảo thuật đã được thực hiện hoàn hảo đến thế nào, tôi đã
trò chuyện ra sao với một người mà nhờ tài khéo léo của nhà ảo thuật,
cô đã thế chỗ người thiếu nữ tôi từng theo dõi bao lâu trên bãi biển,
mặc dầu chẳng có nét nào của nàng. Vả chăng, lẽ ra tôi có thể đoán
trước điều đó, bởi chưng cô gái trên bãi biển là do tôi bịa ra. Mặc dầu
vậy, vì trong những cuộc trò chuyện với Elstir, tôi đã đồng nhất cô với
Albertine, tôi cảm thấy có nghĩa vụ tinh thần đối với cô là phải giữ trọn
những hứa hẹn ái ân tôi đã thề thốt với nàng Albertine tưởng tượng.
Người ta đính hôn theo thể thức “ủy quyền thay mặt” và sau đó, người
ta nghĩ mình có nghĩa vụ phải cưới người “đại diện” đó. Vả lại, nếu
một nỗi lo sợ đã tạm thời biến mất, ít nhất là khỏi đời tôi, nỗi lo sợ mà
để xoa dịu, chỉ cần nhớ lại những cung cách chỉn chu, cái vẻ “hoàn toàn
tầm thường” và bên thái dương bị viêm đỏ, thì việc nhớ lại những nét
ấy lại đánh thức trong tôi một kiểu ham muốn khác tuy êm ái và tuyệt
nhiên không đau đớn, tựa như một cảm giác thân ái, nhưng về lâu về
dài có thể trở nên nguy hiểm vì nó làm tôi bất cứ lúc nào cũng cảm thấy
