tưởng là tôi không đề ra cho mình mục đích nào khác ngoài cái mục
đích mà sau khi đạt được, tôi chỉ còn muốn ngồi yên bên cạnh nàng.
Trên đường về nhà, tôi bỗng thấy ra, tôi đột nhiên nhớ lại cái hình
ảnh cho đến giờ bị che khuất, cái hình ảnh mà khí mát hồ như phả mùi
bồ hóng của căn nhà có hàng rào mắt cáo đưa tôi lại gần nhưng không
để tôi thấy hoặc nhận ra. Hình ảnh đó là hình ảnh căn phòng nhỏ của
ông chú Adolphe của tôi ở Combray; quả vậy, căn phòng này phả ra cái
mùi ẩm ướt y hệt. Nhưng tôi không hiểu tại sao việc nhớ lại một hình
ảnh không đáng kể như vậy lại khiến tôi thấy sung sướng đến thế - tôi
gác lại để sau sẽ tìm hiểu. Trong khi chờ đợi, tôi cảm thấy hình như
mình đáng để ông De Norpois coi khinh: cho đến giờ, tôi vẫn thích tác
gia mà ông gọi là một “gã thổi sáo” quèn hơn tất cả các văn sĩ và thực
sự hứng khởi, không phải bởi một ý tưởng quan trọng, mà bởi một mùi
mốc.
Từ ít lâu nay, trong một số gia đình, cái tên vườn Champs-Élysée, hễ
được một vị khách nào đó nhắc tới, thường gặp ở các bà mẹ một thái độ
đón nhận không mấy thiện cảm mà họ dành cho một ông thầy thuốc nổi
tiếng nhưng đã quá nhiều lần chẩn bệnh sai - họ khẳng định là họ đã
thấy thế - đến nỗi họ đâm mất lòng tin ở ông ta; người ta cam đoan rằng
khu vườn ấy chẳng tốt lành gì cho trẻ con và có thể kể không ít trường
hợp đau họng, lên sởi và sốt cao do nó gây nên. Tuy không công khai
nghi ngờ lòng yêu thương con của mẹ tôi khi thấy mẹ vẫn tiếp tục sai
Françoise đưa tôi đến đó, một số bà bạn của mẹ ít nhất cũng tỏ ra
không hài lòng về sự mù quáng ấy.
Những người mắc bệnh thần kinh - mặc dù đây là từ đã được thừa
nhận - có lẽ là những người ít “chịu lắng nghe cơ thể mình” nhất: họ
nghe thấy trong người biết bao điều mà sau đó, họ nhận ra là vô hại,
chẳng việc gì mà phải hoảng lên, thành thử cuối cùng, họ chẳng bận
tâm đến bất kỳ dấu hiệu nào nữa. Hệ thần kinh của họ luôn “kêu cứu”
như cảnh báo một cơn trọng bệnh, trong khi đó chỉ đơn thuần là sắp có
mưa tuyết hoặc sắp dọn sang một căn hộ mới, đến nỗi họ đâm quen
không thèm đếm xỉa đến những cảnh báo ấy nữa, khác nào một anh
