chỉ định trước một tính từ định tính cho một người nào đó), lúc lại dùng
những lối nói thông phàm hơn (chẳng hạn: “Đó là một kẻ vô tích sự!”,
từ ưa thích của một trong số các bà bạn của bà) và tìm cách đưa những
từ ngữ đó vào tất cả những câu chuyện mà, theo một thói quen mắc
phải từ hồi còn là thành viên của cái “phe cánh nhỏ”, bà thường thích
kể lại. Sau đó, bà sẵn sàng nói thêm: “Tôi rất thích câu chuyện này”,
“Chà, công nhận đi, đó là một câu chuyện rất hay”; cung cách này, bà
học từ gia đình nhà Guermantes, tất nhiên là thông qua ông chồng, bởi
bà đâu có quen biết họ.
Madame Swann đã rời phòng ăn, nhưng đến lượt ông chồng, vừa đi
đâu về, xuất hiện bên chúng tôi. “Gilberte, mẹ con đang ngồi một mình
ư?” - “Không, mẹ vẫn còn đang có khách mà, ba.” - “Sao kia? Bảy giờ
tối rồi mà vẫn còn khách! Thật dễ sợ. Tội nghiệp, mẹ con chắc phải mệt
rũ. Thật bỉ ổi (ở nhà, tôi thường nghe mọi người phát âm từ bỉ ổi với
âm vị ỉ kéo dài - bỉỉ ổi - nhưng ông bà Swann thì nói bỉ ổi với âm vị ỉ
ngắn). Cậu xem, từ hai giờ chiều đến giờ! - ông quay sang tôi nói tiếp -
thế mà Camille thưa với tôi là từ bốn giờ đến năm giờ, còn có mười hai
người nữa đến. Tôi vừa nói mười hai hả, tôi nghĩ là mười bốn cơ.
Không, mười hai thôi. Rốt cuộc, tôi cũng không biết chắc nữa. Khi tôi
về đến nhà, tôi không nghĩ hôm nay là ngày tiếp tân của bà ấy và, nhìn
thấy cả một dãy xe trước cửa, tôi cứ ngỡ có đám cưới trong khu nhà.
Và từ lúc tôi vào làm việc trong thư viện, tiếng chuông cửa vẫn không
ngừng; quả thật, tôi đau hết cả đầu. Còn nhiều khách bên cạnh mẹ nữa
không, con?” - “Không, chỉ còn hai vị nữa thôi.” - “Con có biết là ai
không?” - “Madame Cottard và Madame Bontemps.” - “À! Vợ ông
chánh văn phòng Bộ Công chính.”—”Con biết chồng bà ấy là nhân
viên trong một bộ, nhưng chả rõ đích xác ổng làm gì,” Gilberte nói, lấy
giọng con nít.
“Sao? Cô bé ngốc ngếch, con nói như đứa trẻ lên hai ấy. Con nói thế
nào nhỉ: nhân viên trong một bộ? Nói đơn giản, ông ta là chánh văn
