theo cách của người Đại Việt. Tức là không nói quá sự thật, không nói điều
mình không biết. Ấy là các đức tính vốn có của người Việt ta. Ta không
thích cái lối nói khoa trương của các ông, nói khoác mà cứ như kiểu đinh
đóng cột. Ví như trận Đương Dương Tràng Bản, quân Tào đuổi quân Lưu
Bị. Trương Dực Đức một mình đứng chắn giữa cầu Tràng Bản, quân Tào
ngờ có quân phục nên không đuổi theo nữa, thế là từ đấy Trương Dực Đức
cứ luôn miệng khoác lác: “Trận Đương Dương, Tràng Bản tám mươi ba vạn
quân Tào ta coi như cỏ rác”. Thử hỏi lấy đâu ra tám mươi ba vạn quân trong
một trận đánh của nước Tàu thời Tam quốc. Ngay triều bắc Tống khi còn
đang thịnh thời, dân đông, quân nhiều thử hỏi có được con số một trăm vạn
quân không?
Lại như các tộc Việt ở phía nam sông Trường Giang có được bao
nhiêu nào?
Theo ta tộc Việt ở Triết Giang, tộc Mân Việt ở Phúc Kiến, tộc Dương
Việt ở Giang Tây, tộc Nam Việt ở Quảng Đông, chỉ có bằng ấy chi tộc Việt
thôi mà sử sách các ông gọi là Bách Việt và Triệu Đà là vua của Bách Việt
hiện có đền thờ ở Phiên Ngung (Quảng Châu), hẳn ngươi đã biết.
Đó, lối nói thậm xưng, nói khoa đại ta không muốn nghe, Hoàng Bỉnh
nhớ chưa?
Hoàng Bỉnh đang cân nhắc cách xưng hô. Bữa trước đã trót xưng
“thần” với nhà vua. Nay nghĩ lại, mình là kẻ tị nạn, tư cách gì mà dám xưng
“thần”. Vì vậy Hoàng Bỉnh liền đổi cách xưng hô:
- Muôn tâu hoàng đế bệ hạ chí kính, tiểu nhân hiểu ý của hoàng đế bệ
hạ rồi ạ.
- Ngươi cứ ngồi ngay ngắn đàng hoàng mà nói. – Vua Thái tông dụ
bảo.
- Tạ ân bệ hạ. - Hoàng Bỉnh vừa nói vừa sửa lại mũ áo. - Trước hết
tiểu nhân xin nói vùng biên thùy nước Tống trong địa giới lộ Quảng Tây,
dân đang đói. Mấy năm nay mất mùa, dân phải vào rừng kiếm ăn. Các đồn
biên ải giáp với Đại Việt, quân thú sơ sài lắm. Mỗi đồn tiếng rằng có một đô
quân đồn trú, nhưng phần lớn chúng bỏ trốn vì nhớ nhà, vì đói. Dạ, lính
