dù bảo đảm thu nhập cho tất cả mọi người được coi là mục tiêu mà tất cả
chúng ta đều phải hướng tới, trên thực tế mọi sự diễn ra hoàn toàn không
phải như thế. Trên thực tế các bảo đảm loại này sẽ được ban phát từng tí
một, khi thì cho nhóm người này, khi thì cho nhóm người kia và kết quả là
những nhóm bị bỏ rơi sẽ càng ngày càng bấp bênh hơn. Vì vậy mà không
có gì ngạc nhiên khi trong nhận thức xã hội các bảo đảm được ban phát như
vậy càng ngày càng có giá hơn, đòi hỏi càng ngày càng khẩn thiết hơn và
dần dần người ta còn muốn có được những bảo đảm như thế bằng mọi giá,
ngay cả với giá của tự do.
Nếu ta muốn bảo vệ những người, do những hoàn cảnh không thể dự
đoán được hoặc bất khả kháng mà công việc của họ không còn hữu ích như
trước, bằng cách đền bù cho họ các thiệt hại trong khi hạn chế thu nhập của
những người hữu dụng hơn thì chẳng mấy chốc thù lao chẳng còn liên hệ gì
với lợi ích xã hội thực sự nữa. Nó chỉ còn phụ thuộc vào quan niệm của các
nhà chức trách, chỉ còn phụ thuộc vào ý kiến của anh ta về việc dân chúng
phải làm gì, phải biết trước những gì, ý định của người ta tốt xấu ra sao.
Quyết định được thông qua trong những trường hợp như thế nhất định sẽ là
quyết định độc đoán. Nguyên tắc này, nếu được áp dụng, nhất định sẽ dẫn
đến hiện tượng là những người làm những việc như nhau lại có thù lao khác
nhau. Lúc đó sự khác biệt về tiền công sẽ không còn là động lực thúc đẩy
người ta thực hiện những thay đổi có ích cho xã hội nữa; hơn thế nữa,
người ta còn không thể đánh giá được là liệu có nên thực hiện những thay
đổi như thế hay không.
Nhưng nếu việc luân chuyển người từ lĩnh vực này sang lĩnh vực khác,
tất yếu diễn ra trong mọi xã hội, không được thúc đẩy bởi “thưởng” và
“phạt” (không phải lúc nào cũng phụ thuộc vào phẩm chất chủ quan của
họ) thì chỉ còn một cách: ra lệnh. Khi thu nhập đã được bảo đảm thì người
ta không được quyền ở lại chỗ làm cũ chỉ vì thích công việc đó, cũng không
được lựa chọn công việc theo ý thích của mình, ở lại hay đi đối với anh ta
cũng thế, chẳng được, cũng chẳng mất gì, chính những người phân bổ thu
nhập sẽ quyết định anh ta đi hay ở.
