Nếu những lời công kích của Sombart lúc đó nghe có vẻ quá đáng ngay
cả đối với người Đức thì lí luận của một giáo sư người Đức khác cũng dẫn
đến tư tưởng tương tự nhưng với hình thức nhẹ nhàng hơn, mang tính hàn
lâm hơn và vì vậy mà hiệu quả hơn. Đấy là giáo sư Johann Plenge, một
người marxit có uy tín chẳng kém gì Sombart. Tác phẩm Marx und Hegel
(Marx và Hegel) của ông đánh dấu sự phục sinh của tinh thần Hegel trong
tư tưởng của các học giả theo trường phái marxit và không nghi ngờ gì rằng
ông ta khởi đầu sự nghiệp của mình như một người xã hội chủ nghĩa chân
chính. Trong rất nhiều tác phẩm viết trong thời kì chiến tranh của ông thì
cuốn sách mỏng nhưng đương thời đã tạo ra những cuộc thảo luận rộng rãi
với nhan đề đầy ý nghĩa: 1789 và 1914: năm tháng tượng trưng trong lịch
sử tư tưởng. Tác phẩm này nói về cuộc xung đột giữa “các tư tưởng của
năm 1789” tức là lí tưởng tự do và “các tư tưởng của năm 1914”, tức là lí
tưởng của sự tổ chức.
Đối với Plenge, cũng như đối với tất cả những người xã hội chủ nghĩa,
những người đem các quan điểm kĩ thuật vào giải quyết các vấn đề xã hội,
thì tổ chức là bản chất của chủ nghĩa xã hội. Ông ta đã nhận xét rất đúng
rằng tư tưởng về tổ chức là cội nguồn của phong trào xã hội chủ nghĩa phát
sinh hồi đầu thế kỉ XIX ở nước Pháp. Gắn bó với tư tưởng trừu tượng là tự
do, Marx và chủ nghĩa Marx đã phản bội lí tưởng cơ bản này của chủ nghĩa
xã hội. Chỉ đến nay ta mới được chứng kiến sự trở về của tư tưởng tổ chức,
một Sự trở về đang diễn ra khắp nơi, mà bằng chứng là tác phẩm của H. G.
Wells (Wells là người được Plenge coi là một trong những nhà hoạt động
nổi tiếng nhất của phong trào xã hội chủ nghĩa đương thời và cuốn Future
in America (Tương lai ở nước Mĩ có ảnh hưởng rất lớn đối với ông ta), đặc
biệt là ở Đức, chỉ có ở đây tư tưởng này mới được thực thi một cách trọn
vẹn và thấu hiểu một cách đầy đủ mà thôi, Vì vậy chiến tranh giữa Anh và
Đức đúng là cuộc xung đột giữa hai nguyên tắc đối kháng. Cuộc “Chiến
tranh kinh tế thế giới” là giai đoạn thứ ba của cuộc đấu tranh tư tưởng trong
lịch sử hiện đại. Vai trò của nó cũng quan trọng như Phong trào Cải cách và
cuộc Cách mạng tư sản với tư tưởng phóng khoáng. Đây là cuộc đấu tranh
