người đã từng nhận lương cao trong thời chiến sẽ phải thất nghiệp cho đến
khi họ chấp nhận những công việc với mức lương thấp hơn. Trong chế độ
xã hội chủ nghĩa vấn đề này cũng xuất hiện hệt như các xã hội khác: đa số
người lao động sẽ phản đối việc giữ mãi mức lương ngất ngưởng cho
những người được đưa vào làm những công việc được trả lương cao do nhu
cầu của chiến tranh. Trong trường hợp này chế độ xã hội chủ nghĩa chắc
chắn sẽ sử dụng hình thức cưỡng bức. Điều quan trọng đối với chúng ta là
nếu chúng ta không chấp nhận thất nghiệp “bằng mọi giá” và nếu chúng ta
không sử dụng các biện pháp cưỡng bức thì có lẽ chúng ta sẽ phải sử dụng
các thủ đoạn liều lĩnh, những biện pháp như thế chỉ có thể giải quyết vấn đề
trong ngắn hạn và sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả sử dụng các
nguồn lực của chúng ta. cần phải nhấn mạnh rằng chính sách tiền tệ cũng
không giúp giải quyết được khó khăn ngoại trừ việc nó sẽ đưa đến lạm phát
đáng kể trong toàn xã hội, một mức độ lạm phát đủ để nâng mức lương và
giá cao bằng với mức lương của những người mà ta không thể hạ xuống
được. Nhưng điều này chỉ tạo ra kết quả đáng mong muốn khi việc giảm
lương thực tế được che giấu và thực hiện trong vòng kiểm soát. Hơn nữa,
việc nâng lương và thu nhập của tất cả mọi người cho ngang bằng với
nhóm người mà ta đang nói tới ở đây có thể đưa đến lạm phát ở quy mô mà
sự xáo trộn, đau khổ và bất công lớn hơn nhiều những bất công mà ta định
uốn nắn lúc ban đầu.
Vấn đề này sẽ đặc biệt gay gắt sau chiến tranh và sẽ thường xuyên xuất
hiện mỗi khi hệ thống kinh tế phải tự điều chỉnh để thích nghi với các thay
đổi. Luôn luôn có thể tạo ra số lượng việc làm tối đa trong ngắn hạn, bằng
cách giữ lại tất cả những người đã làm những công việc cũ và phát hành
thêm tiền mặt. Nhưng việc đó sẽ chỉ dẫn tới lạm phát lũy tiến và cản trở
việc tái phân phối sức lao động giữa các ngành công nghiệp, điều cần thiết
phải làm khi tình hình thay đổi; khi người lao động được tự do lựa chọn
việc làm thì quá trình tái phân phối sức lao động sẽ diễn ra một cách chậm
chạp và vì vậy sẽ gây ra thất nghiệp: nhắm đến mục tiêu là tạo ra nhiều chỗ
làm việc nhất bằng phương tiện tiền tệ là chính sách chắc chắn cuối cùng sẽ
