Mạc Tử biết rõ giá trị siêu việt của những tác phẩm mình sáng tác, và ý
thức một cách bi đát về cái giá phải trả. Mà cái giá tàn khốc nhất là sự cô
đơn.
Ở bài Siêu thoát, trong khi khoái lạc đến ngất ngư, điên rồ trên cõi siêu
hình cao tột bực, thi nhân than thở:
Ta hiểu chi trong áng gió nhiệm màu
Những hạt lệ của trích tiên đày đọa?
Và trong Những giọt lệ thi nhân cảm thấy mình bị bỏ rơi, bơ vơ lạc lõng:
Tôi vẫn còn đây hay ở đâu?
Ai đem tôi bỏ dưới trời sâu?
Sao bông phượng nở trong màu huyết,
Nhỏ xuống lòng tôi những giọt châu?
CÔ ĐƠN TRƯỚC CÁI CHẾT:
Nhưng cô đơn trước hết là cô đơn trước cái chết. Thứ cô đơn này khiến
Hàn Mạc Tử cũng giống như loài người chúng ta. Có khác nhau là khác ở
mãnh lực cảm thụ của thi nhân.
Nghĩ tới cái chết của mình, Hàn tiếc nuối:
Trời hỡi bao giờ tôi chết đi?
Bao giờ tôi hết được yêu vì,
Bao giờ mặt nhật tan thành máu
Và khối lòng tôi cứng tợ si?
Nghĩ tới cái chết của người, Hàn đau đớn:
Họ đã đi rồi khôn níu lại
Lòng thương chưa đã, mến chưa bưa
Người đi một nửa hồn tôi mất
Một nửa hồn tôi bỗng dại khờ.
(Những giọt lệ)
Rồi chết thật, chết cô đơn:
Máu đã khô rồi thơ cũng khô
Tình ta chết yểu tự bao giờ!
...
Ta trút linh hồn giữa lúc đây
