anh không cho rằng lần này anh đã thất bại, và sự nỗ lực to lớn của cá phân
đội là uổng công, vô ích, anh cũng không nghĩ là các anh liều mình trong
chốn hiểm nguy, đã có người chết và kiệt sức hoàn toàn mà chẳng mang lại
được chút lợi ích nào. Các anh đến chậm mất rồi. Anh không tin ngay điều
đó, nhưng đứng trước hàng thông, được thở hít khí trời trong sạch lấy lại
sức... anh đã dần dần hiểu ra: đó là một sự thật, một sự thật cay đắng, tàn
nhẫn, một tai họa ghê gớm chưa từng có trong cuộc chiến tranh này và cũng
chưa bao giờ thấy trong những bất hạnh của đời anh.
Không tì vai vào cây thông nữa, anh đứng thẳng người trên thanh trượt,
yếu ớt chống gậy trượt đi. Thanh trượt kêu lạo xạo trên tuyết rồi dừng lại.
Chẳng biết tiếp tục đi theo hướng nào nữa, lần đầu tiên anh uể oải, mệt
nhọc tì người trên đôi gậy trượt. Một con chim ác là đỗ trên cành thông gần
đó, thấy người nó bay lên, kêu “toác toác”. Ivanôpxki không nhìn thấy chim
cũng chẳng nghe thấy tiếng kêu ấy. Vì sững sờ, các bắp thịt anh nhão ra,
đầu óc trống rỗng, anh nhìn chằm chằm vào khoảng vô tận của cánh rừng
và mơ hồ cảm thấy toàn thân rã rời, mệt mỏi tưởng chừng không sao khắc
phục nổi.
Tựa như người mất hồn, Ivanôpxki đứng lặng hồi lâu. Nhưng rừng đã
trở nên vô vị và không cần thiết đối với anh nữa. Và rồi cuối cùng anh cũng
đã tỉnh ra: các chiến sĩ đang chờ anh, trước hết là Pivôvarốp. Ngoái nhìn lại,
Ivanôpxki thấy Pivôvarốp kiên nhẫn ngồi chờ dưới lòng khe, anh vẫy tay ra
hiệu - Nào, hãy lại đây.
Khi Pivôvarốp theo vết trượt của anh trượt đến đồi cây, Ivanôpxki cúi
xuống tháo giày rồi bước những bước dài trên tuyết. Có lẽ ở đây không phải
đề phòng nữa, trong rừng thông vắng lặng này chẳng có một ai. Ivanôpxki
ngồi xuống cạnh gốc cây đã bị tuyết phủ rồi duỗi chân ra. Cần phải quyết
định: tiếp tục làm gì đây. Cái chính bây giờ là phải cân nhắc, suy tính, giải
thích cho các chiến sĩ hiểu thế nào về thất bại này. Anh không thể che giấu
những thiếu sót, tội lỗi của mình. Dường như chính anh đã bịa ra toàn bộ
