Vợ tôi nói thẳng với tôi: “Anh có vẻ chậm chạp quá vậy! Bốn đáp án
trong đề thi, về cơ bản đều không đúng, ý nghĩa nguyên bản chính xác phải
là chỉ “giấc mơ tuổi trẻ”.
Tiếp đó, vợ tôi có phần đắc ý nói: “Thơ của anh, em là người hiểu
nhất”.
Đúng rồi! Sau khi làm cha, cam tâm tình nguyện không dừng lại trước
“vạt mây chiều rực rỡ”, không đắm chìm vào “những vì sao lấp lánh”, hai
câu này đúng là để so sánh với “giấc mơ tuổi trẻ”, chẳng phải rất rõ ràng
thế sao?
Tác phẩm của chính tôi, ngược lại chưa chắc đã nói ra chính xác được
ý tứ nguyên bản, quẩn quanh trong đống đáp án của đề thi, đành phải thừa
nhận tâm trạng, suy nghĩ đã không còn linh hoạt nữa, mà ngày càng han gỉ
đi.
Bài thơ Gánh vác được đăng trên Phụ san Liên hợp của Báo Liên hợp,
từ năm 1981 đã được chọn vào sách giáo khoa môn Quốc văn của Trung
tâm biên dịch quốc gia (1) dành cho bậc trung học, hơn 10 năm trở lại đây,
vì thế mà đương nhiên có cơ hội xuất hiện trong các loại đề thi khác nhau.
Tuy nhiên, vốn dĩ bài thơ này rất rõ ràng, thông suốt, nhưng một khi
trở thành đề thi, chẳng hạn như so sánh loại từ, phân biệt ngữ nghĩa, bản
thân tôi thường không hoàn toàn chắc chắn về đáp án.
Thẳng thắn thừa nhận rằng, tôi đã có rất nhiều kinh nghiệm “thi
trượt”, quả cũng buồn cười.
Năm 1997,
in trong Một bài thơ, một câu chuyện
Nguyễn Thu Hiền dịch.
