- Hố pẩu dặn cứ đi như đường hố pẩu dẫn tôi về đây hồi nào. Đến thôn
nào vào nhà họ Giàng nào, hố pẩu đã trù liệu, bảo tôi cả rồi, chủ tịch đừng
lo.
Bước lại cạnh ba em học sinh, ông Lở đưa tay lên miệng ho khậm
khoặc. Ba em học sinh hôm nay mặc như đi hội. Xay đội khăn vành to. Cổ
em đeo ba cái vòng bạc lớn và một cái khoá bảo mệnh. Váy em mặc sặc sỡ
hoa văn thêu hình ngôi sao tám cánh, nét núi non gấp khúc, hạt bí hình bầu
dục, ngọn rau dớn uốn cong dấu hỏi, công trình lao động thẩm mỹ của chị
Seo Mùa suốt mấy năm qua. Tú, tóc bò liếm, nhỏ nhắn cạnh Pùa phục
phịch, mắt sáng, môi xinh trong trang phục áo quần xanh chàm, mũ lưỡi
trai, cổ vòng một nét tròn ánh bạc và bộ xích mắc chiếc khoá giữ hồn nơi
ngực. Bỗng như nhận ra sự tương phản giữa các em và mình, ông Lở liền
hơi cúi xuống, tay đặt lên vai Tú:
- Các cháu đi nhé! Cố học các cháu nhé! Không có chữ như chú đây
thì chỉ biết theo sau con ngựa thồ thôi.
Dừng lại một chút, như chống trả lại nỗi bi lụy xa lạ, ông nhìn Thiêm,
như bâng quơ:
- Thầy Thiêm nhỉ, ngày xưa vốn người Mèo ta có chữ đấy chứ! Ờ,
ngày xưa người Mèo ta đã có chữ viết rồi đấy nhỉ!
Dừng lại, ông nhìn Tú, Xay và Pùa, nghèn nghẹn rồi lật bật.
- Ngày xưa vốn người Mèo ta có chữ đấy chứ, các cháu à. Chính là
Thần nông dạy chữ cho người Mèo ta. Thần nông cũng là người cho người
Mèo ta hạt lúa, hạt ngô, hạt sèo giống. Lại dạy ta trồng lanh, dệt vải, làm
nhà, nuôi gia súc. Có chữ người Mèo ta làm mùa nào bội thu mùa ấy, ngày
nào của người Mèo cũng là ngày hội hè vui vẻ. Thấy vậy, Quỷ tức giận liền
mò đến. Lừa lúc vua Mèo ngủ, Quỷ liền liếm hết chữ ở bàn tay Người, nuốt
vào bụng. Mất chữ người Mèo sống khổ cực lắm. Vua Mèo tức giận sai các
chàng trai tài giỏi đi đòi chữ, cuối cùng chính vua cũng đích thân ra đi,
nhưng cả Vua cũng không thấy về. Chuyện là thế có phải không, thầy
Thiêm? Thôi, thầy và các em đi nhé!
