— Tư tưởng mới đề cao thực tế... đúng... - Cụ Buddenbrook để xương
quai hàm nghỉ một lát, tay mân mê cái tẩu thuốc dát vàng - Tư tưởng đề cao
thực tế... hừ... Tôi thì tôi không tán thành! - Hễ nói đến chuyện gì bực bội,
cụ tuôn ra từng tràng tiếng địa phương của cụ - Nào là trường học nghề,
trường kỹ thuật, trường thương nghiệp mọc lên khắp nơi, như nấm mùa
xuân sau trận mưa rào; còn như trường phổ thông và nền giáo dục cũ thì trở
thành chuyện hoang đường, nực cười. Trong đầu óc người ta chỉ có hầm mỏ,
công nghiệp... các cách làm tiền. Đúng, những cái đó rất nên làm. Có điều,
từ phía khác mà nhìn thì có vẻ hơi ngu xuẩn. Các ông bảo có đúng không?
Chính tôi cũng không thể nói rõ tại sao mình lại ghét các thứ đó... Anh Jean
này, tất nhiên là ba cũng không tuyệt đối cho rằng... Nền quân chủ tháng
Bảy có lẽ cũng là một chính quyền tốt...
Ông nghị Langhals, ông Grätjens và ông Köppen đều đứng về phía ông
tham... Đúng như thế, họ cho rằng những cố gắng giống nhau của chính phủ
Pháp và của nước Đức đều làm cho mọi người phải tôn kính... - chữ “tôn
kính” này, ông Köppen phát âm sai. Cơm rượu vào, mặt đỏ hơn lúc nãy, ông
ta cứ ngồi thở hổn hển. Mục sư Wunderlich mặt vẫn tái, nhưng trông vẫn
nhã nhặn, sôi nổi, mặc dù ông ta đã thong thả thoải mái uống hết chén rượu
này đến chén rượu khác.
Nến mỗi lúc một ngắn dần, thỉnh thoảng ánh lửa ngả sang một bên theo
chiều gió rồi bỗng cháy bùng lên một lúc. Trên bàn tiệc thoang thoảng mùi
nến.
Mọi người ngồi trên chiếc ghế nặng chình chịch có lưng tựa cao, ăn
những món cao lương mỹ vị đựng trong loại bát đĩa bằng bạc khá dày và to,
uống rượu mạnh, đồng thời trao đổi với nhau cách nhìn nhận của họ đối với
mọi sự việc trên đời. Một lúc sau, họ quay sang chuyện buôn bán. Bất giác,
họ nói với nhau toàn bằng tiếng địa phương, nghe thì nặng, nhưng lại suôn
miệng, hầu như bản thân thứ tiếng đó bao hàm cái đặc điểm thích đơn giản,
qua quýt, thích tùy tiện, thoải mái của các thương gia. Thậm chí có lúc họ cố
tình nói thứ tiếng ấy cho nặng thêm hơn nữa, để đùa cợt với chính mình cho
vui. Khi nói “ở sở giao dịch” thì họ cố phát âm chữ “d” thành chữ “r”
trông có vẻ thích thú lắm.
