cách giảm nhẹ gánh nặng đó. Khi luyện âm giai, ông không nghiêm khắc đòi
hỏi chú đưa đẩy các ngón tay cho thật thành thạo, hoặc giả ít ra ông cũng
không cho rằng mục đích cuối cùng của việc luyện tập là sự thành thạo. Mục
đích của ông theo đuổi và có thể nhanh chóng đạt được là làm cho Hanno
hiểu biết một cách khái quát, rõ ràng và sâu sắc các loại âm điệu, khiến chú
nhận thức đến nơi đến chốn mối quan hệ giữa các âm điệu. Như vậy thì
chẳng bao lâu Hanno có thể hiểu các khả năng phối hợp của âm hưởng có
thể dựa vào trực giác mà nắm vững các phím piano. Sau này, tiến lên một
bước nữa, Hanno có thể tùy hứng biểu diễn và sáng tác... Cậu học sinh bé
nhỏ này vốn nghe quen các bản nhạc trang nghiêm, nên rất hâm mộ loại
nhạc ấy. Ông Pfühl rất chú ý đến sự khao khát tinh thần ấy của Hanno. Ông
không cho Hanno tập những bản nhạc tầm thường để cho những tình cảm
thâm trầm trang nghiêm khỏi phai nhạt. Ông cho chú đánh những bài ca
ngợi. Trước khi nói rõ quy luật ông không cho chú chuyển từ điệu này sang
điệu khác.
Bà Gerda vừa đan hoặc xem sách, vừa nghe ông Pfühl dạy đàn.
— Ông làm như thế là đã vượt xa lòng mong muốn của tôi rồi đó - Có
một lần bà nói với ông Pfühl - Nhưng liệu ông có đi quá nhanh không nhỉ?
Có vội lao về phía trước không nhỉ? Tôi thấy phương pháp của ông thật là
sáng tạo... Có lúc, rõ ràng cháu đã bắt đầu làm thử cái gì đó. Nhưng giá cháu
không theo được cách dạy của ông, giá cháu không có tài thì cháu không
học được gì cả.
— Cháu theo được đấy! - Ông Pfühl gật đầu nói - Có lúc tôi để ý quan sát
đôi mắt của cháu, trong đó thấy rất nhiều điều, duy chỉ có cái miệng lúc nào
cũng mím chặt. Sau này trong đời cháu, có lẽ cháu sẽ mím chặt hơn nữa.
Chắc chắn cháu sẽ có một phương pháp diễn đạt...
Bà Gerda nhìn ông Pfühl, nhìn người thầy giáo dạy nhạc, thân hình to lớn,
có mái tóc dày màu nâu sẫm, nhìn cái túi nhỏ dưới mắt ông, nhìn bộ râu
xồm xoàm và cái yết hầu trong tướng của ông. Rồi bà chìa tay ra, nói:
— Xin cảm ơn ông Pfühl! Cảm ơn lòng tốt của ông. Ông có thể giúp cháu
được như thế nào, hiện giờ chúng ta khó mà đoán ra.
