Bà Gerda, và ông Pfühl, bạn bà, thì đắm đuối say mê âm nhạc, ông không
sao gần gũi được. Thái độ cao ngạo nghiêm khắc của bà vợ đối với những
chuyện có liên quan đến nghệ thuật làm cho ông càng khó gần gũi với âm
nhạc.
Xưa nay ông chưa hề nghĩ rằng âm nhạc là cái gì hoàn toàn xa lạ với
người trong nhà này, chỉ đến bây giờ ông mới có cảm giác đó. Ông nội ông
những lúc nhàn rỗi cũng thích thổi sáo, bản thân ông lúc nào nghe những bài
melody hay, cũng thấy thích thú, dù bài đó êm đềm, thê thảm hay nhộn nhịp,
vui tươi. Nhưng chỉ cần ông nói sự thích thú đó ra bằng lời nói là vợ ông
liền nhún vai tỏ vẻ thương hại:
— Anh bạn! Anh thật là... Cái của ấy thì có giá trị âm nhạc đâu cơ chứ?
Ông rất bực với cái “giá trị âm nhạc” ấy, bởi vì đối với ông, từ ấy bao
hàm một ý nghĩa tàn nhẫn và ngạo mạn. Có lúc đứng trước mặt bà, ông buộc
phải chống chế. Nhiều lần ông đã giận dữ gào lên:
— Em thân mến! Động một tí là em nói đến giá trị âm nhạc! Anh thấy
chẳng qua chỉ là sự tự cao tự đại, nhạt nhẽo vô vị mà thôi!
Bà Gerda cãi lại chồng:
— Anh Thomas, mãi mãi anh không bao giờ hiểu âm nhạc là một nghệ
thuật. Anh thông minh nhưng không thể nhận thức được rằng, âm nhạc là
một nghệ thuật chứ không phải là trò tiêu khiển lúc trà dư tửu hậu. Những
chuyện khác, anh phân biệt được rõ ràng thế nào là tầm thường, chỉ riêng âm
nhạc thì anh thiếu hẳn óc phán đoán, mà óc phán đoán là thước đo trình độ
hiểu biết nghệ thuật. Đối với âm nhạc, anh không có những nhu cầu và
những kiến thức như đối với những cái khác. Nội điều đó cũng đủ cho thấy
anh chẳng hiểu gì về âm nhạc cả. Anh thích cái gì trong âm nhạc? Thích cái
lạc quan tầm thường vô vị chứ gì! Nếu thứ đó được viết vào sách, chắc chắn
anh sẽ đọc sách đó với thái độ bực bội, mỉa mai. Hy vọng chưa nhen nhóm
đã được thực hiện ngay... Ý nguyện vừa lóe lên đã được thỏa mãn nhanh
chóng, không mất công tốn của...! Chính bài melody hoa mỹ là như thế đó.
Nhưng trên đời có cái gì như thế nhỉ? Chỉ là lý tưởng trống rỗng, nông cạn
mà thôi!
