khấu nghe thử dây đàn, xem cái màn khép chặt trước khi người ta biểu diễn
thì sung sướng biết chừng nào! Bất luận mùi dầu khí hay là chỗ ngồi, nhạc
công hay là phông màn... không một thứ gì trong nhà hát chú không thích.
Nhà hát múa rối của chú to hay nhỏ, rộng hay chật? Phông màn như thế
nào? Hễ có trong tay là chú phải chọc một lỗ nhỏ ở phía trên tấm màn, chả
phải trên tấm màn nhà hát thành phố cũng có một cái lỗ để nhìn ra hay sao?
Bà nội hoặc chị Severin - vì bà nội không thể chú ý được nhiều như thế - có
thể tìm thấy được tất cả những cảnh dùng để diễn vở Fidelio không nhỉ?
Sáng sớm ngày mai, chú phải trốn vào một chỗ yên tĩnh, diễn thử một mình
xem... Trong tưởng tượng, vai chú đóng đã hát lên rồi, bởi vì trong đầu óc
chú âm nhạc và biểu diễn gắn chặt với nhau làm một!
Hãy vui cười lên thật thoải mái, Jerusalem! Bài hát đã đến đoạn cuối,
theo cách hát đuổi thì hát đến âm tiết cuối cùng, các thứ giọng đều dừng lại
và chồng lên nhau làm một. Tiếng đàn trong trẻo lắng xuống, không khí ở
phòng cột tròn và phòng phong cảnh yên tĩnh trở lại. Như bị sự yên tĩnh nén
xuống, những người ngồi đây đều nhìn xuống đất, chỉ có ông giám đốc
Weinschenk và bà Tony là không như thế: ông Weinschenk vẫn nhìn ngược
nhìn xuôi trâng tráo, còn bà Tony thì thỉnh thoảng ho khan một vài tiếng,
tiếng ho này không thể bị vật gì đè nén được. Bà cụ tham thong thả đi tới
trước bàn, ngồi trên chiếc xô-pha giữa mọi người (luôn tiện nói qua, chiếc
xô-pha này không để trong góc cô đơn như trước, bây giờ đã dời tới trước
bàn). Bà cụ cầm cái đèn ở trên bàn, dịch lại gần, lấy quyển Kinh thánh to
tướng viền vàng đã bạc màu, đeo kính vào, mở hai cái khuy da dùng để khóa
sách, giở chỗ đã đánh dấu. Trước mặt bà cụ là một trang sách dày cộp, đã
ngả màu vàng, in kiểu chữ đặc biệt. Bà cụ nhấp một ngụm nước đường, bắt
đầu đọc.
Bà cụ cố đọc những câu, những chữ cụ đã thuộc, thật chậm, thật rõ ràng,
thấm thía. Trong không khí nghiêm túc và thành kính của căn phòng, giọng
bà cụ nghe sang sảng và xúc động. Bà cụ đọc “Hãy đem phúc đức đến cho
người đời!” vừa dứt thì trong phòng cột tròn vọng ra tiếng hát ba bè bài Đêm
yên tĩnh, đêm thiêng liêng, thế là những người trong phòng phong cảnh cùng
hát theo. Họ hát rất thận trọng vì phần lớn không được học nhạc, thỉnh
