khổ, nhưng chị cứ đi đi, chị Gerda ạ! Cầu Chúa phù hộ cho chị! Năm anh
Thomas mất, chị chưa đi ngay, chúng tôi cảm ơn chị lắm rồi...
Đó là vào một buổi hoàng hôn mùa thu, ăn chiều xong, khoảng sáu tháng
sau khi Johann nhận lễ cầu nguyện của mục sư Pringsheim, chôn ở rừng cây
con dưới giá thập tự xây xi măng và tấm gia huy ở ngoại thành. Trước nhà,
nước mưa nhỏ tí tách, hai bên đường cây đã rụng hết lá. Chốc chốc một cơn
gió chướng thổi tới, hắt nước mưa vào cửa kính. Tám người đàn bà ấy đều
mặc áo quần màu đen.
Đấy là cuộc hội họp nho nhỏ của gia đình, một cuộc giã từ, giã từ bà
Gerda Buddenbrook. Bà Gerda sắp rời khỏi nơi này về Amsterdam cùng với
cụ thân sinh chơi đàn như trước kia. Bà không còn nghĩa vụ gì ở đây nữa. Bà
Tony không phản đối quyết định của bà chị dâu, bà chịu nhượng bộ, mặc dù
trong lòng bà cảm thấy đau đớn vô cùng. Nếu như bà phu nhân của ông nghị
đã quá cố vẫn ở lại thành phố này, nếu bà ta vẫn giữ được địa vị danh dự
trong giới xã giao và không di chuyển tài sản đi nơi khác, thì dòng này vẫn
giữ được chút thanh danh. Dù sao đi nữa bà Antonie đã quyết, nếu bà còn
sống ngày nào, thì người ta vẫn còn trông thấy mặt bà, thì bà vẫn còn ngước
cao đầu lên. Cụ tổ nhà bà từng ngồi xe tứ mã đi ngao du khắp nước cơ mà!
Qua quá nửa đời người đầy trắc trở, dù bệnh dạ dày hành lạ liên tiếp,
trông bà vẫn như người mới năm mươi. Màu da bà có nhợt nhạt đi, môi trên
- vành môi đẹp làm rung động lòng người của bà - có chút lông tơ, nhưng
cái đầu trong vành mũ tang của bà vẫn chưa có lấy một sợi tóc bạc.
Người em họ của bà, cô Klothilde đáng thương đối với cuộc ra đi của bà
Gerda thì điềm nhiên lãnh đạm như đối với mọi sự ở đời này. Trong bữa ăn
chiều vừa rồi, cô chẳng nói gì. Bây giờ, cô ngồi kia, thỉnh thoảng mới kéo
dài giọng nói vài câu giữ hòa khí. Người vẫn gầy gò xanh xao như trước kia.
Erika đã ba mươi mốt tuổi, cô không xúc động chút nào trước sự chia ly
của bác gái. Cô trải qua nhiều nỗi đau đớn hơn thế nên từ lâu cô đã biết chịu
đựng những nghịch cảnh của cuộc đời. Đôi mắt xa xôi mọng nước của cô -
đôi mắt giống ông Grünlich như đúc - lộ vẻ đau buồn, khuất phục. Trong
giọng nói bình tĩnh, ai oán của cô, cũng thấy được tâm tình ấy.
