Bằng cái óc nghèo nàn chú Colia thậm chí không hình dung nổi -
Arxen và cái văn phòng của lão là gì.
o O o
Đại tá Gordeev nhìn ra cửa sổ. Không hiểu sao trong thời tiết mùa
đông u ám, tất cả các đường phố trở nên giống y nhau, và ngay giữa trung
tâm Moskva, trước mắt vẫn là cái cảnh tượng giống ở ngoại ô, trên xa lộ
Siolcovxki nơi Naxtia sống.
Gordeev thấy vẫn những vỉa hè ướt át, bùn xám bắn tung từ các bánh
xe, vẫn những áo bành tô và bludông sẫm màu vì tuyết ướt và mưa. Hay
điều này xảy ra không thường xuyên mà chỉ hôm nay thôi? Vào cái ngày
khi cả ông lẫn Naxtia đều buộc phải bằng nỗ lực ý chí ghê gớm để không
còn là chính mình và biến thành những sinh thể độc ác và trơ tráo đáng
ghét...
Gordeev nhìn ra phố qua cửa kính mờ đã lâu không được lau chùi và
nghĩ rằng giờ đây ông sẽ dồn vào ngõ cụt một trong số những người mà
ông đã yêu quý, tôn trọng và coi là “người của mình” nhiều năm nay, người
mà ông đối xử như với con trai. Giờ đây ông sẽ phải làm cho sợ đến chết
một người đã trải qua thảm kịch nặng nề và thiếu điều đó cũng đang sống
một cuộc sống chẳng ngọt ngào gì. Ông phải làm cậu ta đau, thật đau, ông
sẽ thử thách lòng trung thực và tính kiên cường của cậu ta, trí tuệ và sức
chịu đựng của cậu ta, và tất thẩy chỉ là để buộc cậu ta làm cái điều mà
không thể nào làm được cả bằng những luận cứ lôgic lẫn sự thuyết phục.
Ông, Gordeev, lại sẽ nói dối. Và là lần thứ mấy trong ngày hôm nay rồi?
Ông cảm thấy ông đang ngập sâu vào sự dối trá như vào đầm lầy, với mỗi
bước tiếp theo càng lún sâu hơn, khó quay trở hơn, và có cảm giác rằng đã
không còn đường quay lại, cứ thế cả phần đời còn lại, ông sẽ lừa, lừa và lừa
vợ, đồng nghiệp, cấp trên, bạn bè. Không bao giờ ông còn được trở lại là
chính mình, ông sẽ thành người khác, con người được nghĩ ra, nhân tạo, giả
trá...
