ước con cái họ được ăn học để đổi đời, nhưng không có nhiều người có đủ
ý chí và điều kiện tài chính để thực hiện mong muốn này. Khi con trâu và
cái cày còn là phương tiện sản xuất, khi đồng ruộng còn là môi trường sinh
sống và cơ hội làm việc duy nhất, bỏ thì giờ, tiền bạc và lao động ra để tiếp
thu kiến thức là một cuộc đầu tư phiêu lưu và không hiệu quả đối với người
nông dân. Mặt khác, đầu tư của nhà nước, của xã hội cho giáo dục tại nông
thôn, bao gồm chế độ cưỡng bách giáo dục phổ thông đến hết cấp 2, giáo
dục hướng nghiệp... và vận động khuyến học đối với con em nông dân cũng
còn nhiều bất cập, không tương xứng với mong muốn cải thiện đời sống
của nông dân và yêu cầu của tương lai phát triển kinh tế đất nước.
Hệ thống tín dụng nông thôn, một trong những động lực thúc đẩy chuyển
biến trong năng suất lao động, thường không phát huy đúng mức vai trò rất
quan trọng của mình. Nông dân thường cảm thấy xa lạ và e ngại trong mối
quan hệ với hệ thống này và đó cũng chính là thái độ của hệ thống này đối
với nông dân. Sự nghi kỵ đólàm yếu đi mối quan hệ trực tiếp gắn bó giữa
ngân hàng và nông dân, làm giảm tác dụng hỗ trợ của tín dụng nông thôn
đối với sự phát triển nông nghiệp.
Tỷ trọng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng (đường sá, cầu cống, kênh rạch,
điện nước) cho khu vực nông thôn trong tổng đầu tư ại các nước đang phát
triển thường rất thấp, và điều đó cũng được xem là đương nhiên. Khu vực
nông thôn đóng góp rất ít vào ngân sách quốc gia, nếu sự đóng góp ấy được
tính đơn thuần trên số thuế thu được từ sản xuất nông nghiệp, và do đó
không thể nhận được nhiều từ ngân sách. Đầu tư hạ tầng thấp, tín dụng cho
sản xuất và tái đầu tư thấp, trong điều kiện đó khu vực nông thôn sẽ không
có cơ may phát triển.
Các nhà hoạch định chính sách thường tập trung nguồn vốn đầu tư vào
các thành thị với hi vọng là sự phát triển của đô thị công nghiệp, trung tâm
của vùng kinh tế, sẽ lôi kéo sự phát triển của khu vực nông thôn ngoại vi
theo một hiệu ứng gọi là hiệu ứng dây chuyền (linkage effects). Trên thực
tế, tại nước ta như phần lớn các nước nông nghiệp chậm phát triển khác,
hiệu ứng này đã không xảy ra hoặc xảy ra rất yếu, do độ hội nhập kinh tế
