Hưng Yên (thứ nhất kinh kỳ, thứ nhì Phố Hiến), còn ở Đàng Trong là Hội
An, Quảng Nam, cho đến nay vẫn còn là nơi thu hút khách du lịch phương
Tây đến thăm lại những di tích là dấu vết của thời kỳ buôn bán phồn thịnh
xa xưa và mua những sản phẩm tơ lụa truyền thống vẫn còn duy trì được
nét mỹ miều, bền chắc độc đáo được tiếp tục sản xuất theo công nghệ gia
truyền cho tới ngày hôm nay.
Cho đến khi vua Gia Long thống nhất đất nước, Việt Nam vẫn duy trì
mối quan hệ thương mại với phương Tây, đặc biệt với Pháp. Trong triều
đình còn có cả người Pháp làm quan. Tuy nhiên, đến triều Minh Mạng, sự
nghi kỵ đối với Tây Phương ngày càng nặng nề, nhất là đối với đạo Thiên
Chúa, tình trạng cấm đạo, giết giáo sĩ ngày càng nghiêm trọng. Cánh cửa
mở ra phương Tây dần khép lại, một phần vì lo sợ mở cửa sẽ tác động xấu
đến sự ổn định chính trị và nền văn hóa bản địa, phần khác còn do triều
đình chịu ảnh hưởng rất lớn của nhà Thanh. Những đề nghị cải cách, mở
cửa của Nguyễn Trường Tộ đã bị bỏ qua bởi các triều thần nho gia bảo thủ,
theo đuổi chính sách bế môn, kỳ thị bạch quỹ của Thanh triều. Ngược lại,
cũng trong thời gian đó, nước Nhật với một vị vua trẻ tuổi Minh Trị có đầu
óc độc lập, đã bắt đầu thực hiện việc mở cửa và canh tân. Họ đã trở thành
cường quốc, thiết lập đế chế Đại Đông Á, bị thất trận trong Thế Chiến II,
và trở thành siêu cường kinh tế từ thập niên 70 của thế kỷ trước.
Hơn một thế kỷ đã trôi qua từ thời điểm đó. Sự thiển cận của triều đình
nhà Nguyễn đã buộc nước ta phải trả một cái giá quá đắt. Đất nước bị
chiếm đóng gần 80 năm, xã hội bị phân hóa, dân tộc trải qua nhiều cuộc
chiến tranh giành độc lập và thống nhất. Có quá nhiều thời gian mất đi cho
chiến tranh, và có không ít thời gian mất đi để hàn gắn những vết thương
gây ra từ những cuộc chiến đó. Nhưng con phượng hoàng đã sống lại và cất
cánh từ đống tro tàn. Thế kỷ XXI bắt đầu với một niềm tin mới, sức sống
mới của dân tộc. Đất nước Việt Nam đã mở cửa và hội nhập với phần còn
lại của thế giới. Cuộc Nam tiến lần thứ hai của dân tộc Việt đi đến thịnh
vượng đã bắt đầu.