ở Viện Brookings.
Mặc dù người ta không rõ bản chất chính xác của
việc Trung Quốc can dự vào nhiều cuộc tranh chấp biên cương khác nhau,
nhưng dường như Bắc Kinh đã kiềm mình lại không tìm kiếm sức ảnh
hưởng chống lại chính phủ Myanmar bằng cách ủng hộ KIA – chống lại lời
khuyên của giới phân tích Trung Quốc vốn còn đậm mùi diều hâu hơn. Và
khi cuộc bạo loạn sắc tộc Kokang nổ ra năm 2015, khiến tầm 40.000–
50.000 dân tị nạn vượt biên sang Trung Quốc, Bắc Kinh đã làm lơ lời kêu
gọi của chính công dân nước mình để trợ giúp cho một dân tộc vốn xem
như là người Hoa về mặt sắc tộc. Họ thậm chí không phản ứng mạnh mẽ
khi máy bay quân sự Miến Ðiện lượn lờ ở biên giới, thả một quả bom làm
bốn người dân Trung Quốc thiệt mạng.
Ðiều quan trọng là không phóng đại hồi cáo chung của Trung Quốc ở
Myanmar. Ngôi sao Trung Quốc có lẽ suy yếu đi trong những năm gần đây,
nhưng họ vẫn là nhà đầu tư lớn nhất và đối tác song phương quan trọng
nhất của Myanmar. Những công ty Trung Quốc vẫn còn hiện diện đáng kể
ở lĩnh vực thủy điện, khai khoáng, dầu khí, và thường đi đầu trong lĩnh vực
thiết bị viễn thông và bất động sản. Thực tế là Trung Quốc có gốc rễ ăn sâu
vào Myanmar hơn bất kì nước nào khác và họ có thể cung ứng phần lớn
nhu cầu của Myanmar: vốn, cơ sở hạ tầng và hàng hóa giá rẻ. Trung Quốc
còn mang đến một thị trường xuất khẩu lớn và thuận tiện. Việc dỡ bỏ hầu
hết các lệnh cấm vận Tây phương đã cho phép nước ngoài tiếp cận phần
lớn nền kinh tế Myanmar, nhưng chuyên môn của Trung Quốc vẫn còn
được cần đến trong lĩnh vực sản xuất điện năng, các dự án dầu khí, cũng
như trong lĩnh vực sản xuất và viễn thông ở những năm sắp tới.
Khi tôi ghé Yangon đầu năm 2013, thành phố nóng bức của Myanmar
ban đầu tạo cảm giác xa cách Trung Quốc. Ðây là thành phố quyến dụ lòng
người với những nụ cười, những nhà sư trong chiếc áo choàng đỏ tía,
những người đàn ông quấn quanh mình những bộ xà-rông (mà ở đó gọi là
longyi) đang nhấm nháp trà bên vệ đường, và những người đàn bà có khuôn
mặt được bôi lên bột thanaka, một thứ bột trắng xóa làm từ vỏ cây.
Nhưng những cộng đồng người Hoa đã an cư ở Myanmar nhiều thế kỉ nay
