sản chiến thắng. Số dân nhập cư lâu năm này vẫn còn bảo lưu nhiều phong
tục Trung Quốc, và có khuynh hướng gắn bó nhau. Ở khu phố người Hoa
của Mandalay, những gia đình Miến Ðiện gốc Hoa ở địa phương thường tụ
tập tại các Hội quán Vân Nam
, được xây dựng vào năm 1953. Cánh
cổng truyền thống dạng chìa ra, trên cùng là mấy con rồng uốn lượn bằng
vàng, đã được tân trang bằng tiền của chính quyền tỉnh Vân Nam – cho nên
những mối nối kết cũ vẫn còn nguyên vẹn. Nhưng những người Miến Ðiện
gốc Hoa này nhìn chung đã hòa nhập vào cộng đồng địa phương và nói
tiếng địa phương.
Tuy vậy, sự hiện diện của họ đã có sức ảnh hưởng lớn hơn nhiều kể từ
khi việc giao thương biên giới qua đường bộ với Trung Quốc được tái khởi
động. Nỗi oán phẫn lại được dấy lên trước sự giàu có hiển nhiên của nhiều
gia đình Trung Quốc ở Mandalay. “Ðúng là nhiều người trong số chúng tôi
giàu hơn người Myanmar bản địa” theo lời thừa nhận của một cô gái người
Miến gốc Hoa đang làm việc cho cửa tiệm ngọc trai của gia đình tại khu
phố buôn bán của Mandalay. “Nhưng chúng tôi đã làm việc chăm chỉ để có
được thành công như thế. Ông bà tôi đã tới đây hồi 70 năm trước mà không
một xu dính túi”, cô ấy bảo tôi bằng giọng Quan thoại pha giọng miền
Nam. Người Miến gốc Hoa không e ngại việc phô bày sự giàu có của mình:
họ lái xe SUV của Nhật đến những nhà hàng Vân Nam đắt tiền và tổ chức
tiệc cưới hào nhoáng với hàng trăm, thậm chí hàng nghìn khách. Hai tuần
trước Tết Trung Quốc, nhiều ngôi nhà đẹp nhất phố đã dán lên những câu
chúc tụng năm mới trên cửa trước – một dấu hiệu chắc chắn cho biết chủ
căn nhà là người Hoa.
Phần nhiều của cải này đến từ việc giúp đỡ dân đại lục đàm phán hoàn
cảnh đầu tư ở Myanmar. Những rào cản ngôn ngữ cần phải được vượt qua
và các quy định đầu tư đều thuộc loại nghiêm ngặt – cho dù người ta có thể
đi vòng qua chúng bằng cách dùng tiền bôi trơn. Người Miến Ðiện gốc Hoa
làm việc ở vai trò người đút lót, dàn xếp các cuộc gặp và trông nom dòng
vốn ngoài luồng chảy vào. Ông Long, trưởng công nhân mỏ đến từ tỉnh Hồ
Nam của Trung Quốc, bảo tôi rằng không thể nào làm ăn ở Myanmar được
