tuyến đường biển quốc tế; cải thiện hậu cần, đặc biệt thông qua việc sử
dụng công nghệ thông tin; dỡ bỏ các rào cản giao thương và đầu tư; và gia
trọng quá trình hội nhập tài chính, một phần bằng cách khuyến khích dùng
đồng nhân dân tệ nhiều hơn.
Bắc Kinh bảo rằng Con đường Tơ lụa trên
biển sẽ mang đến nhiều mối lợi chung; nhưng giới phân tích an ninh ở New
Delhi tin rằng việc Trung Quốc càng lúc càng hiện diện nhiều ở Ấn Ðộ
Dương là kế hoạch thực sự được thiết kế nên nhằm phô bày sức mạnh hải
quân của Trung Quốc ở một nơi xa quê nhà, và làm cho Ấn Ðộ bị tổn thất.
Một trong những nhà phê bình kịch liệt nhất là Brahma Chellaney, cựu
cố vấn cho Hội đồng An ninh Quốc gia Ấn Ðộ (National Security Council)
và giáo sư ngành Nghiên cứu Chiến lược ở Trung tâm Nghiên cứu Chính
sách (Centre for Policy Research) trụ sở ở New Delhi, một hội cố vấn độc
lập ở Ấn Ðộ. Một học giả Ấn Ðộ khác vốn nghiên cứu mối quan hệ giữa
Trung Quốc và Ấn Ðộ đã miêu tả vị cựu giáo sư Harvard kia là một kẻ
“cuồng điên mất trí”, nhưng Chellaney đáng để lắng nghe: ông lên tiếng
dõng dạc về cảm giác tiêu cực của nhiều người Ấn Ðộ đối với Trung
Quốc.
Tôi từng gặp Chellaney ăn tối trong khung cảnh xa hoa của khách sạn
Taj Mahal ở Delhi.
“Tận sâu lòng mình tôi không tin nhà nước Trung
Quốc”, ông tuyên bố trước khi món ăn ra tới, gần như không có ý nói
chuyện phiếm. “Trung Quốc có một hệ thống lấy chủ nghĩa dân tộc cực
đoan làm niềm tin chính trị của họ. Nhà nước Hán tộc này đưa lời tuyên
xưng chủ quyền đối với những vùng đất vốn không bao giờ là của họ”. Ông
nói, Sáng kiến Vành đai và Con đường của Tập Cận Bình là phiên bản mới
nhất của lối nghĩ này: Trung Quốc đang dùng thực lực kinh tế của mình để
phô bày sức mạnh của nhà nước Trung Quốc Hán tộc ở bên kia biên giới
của họ. “Ở tất cả các nước mà họ đã thu được lợi về mặt chiến lược, họ
dùng các công ty kĩ thuật của mình làm quân tiên phong cho việc vươn ra
ngoài quốc tế”, ông giải thích.
Sự thâm nhập thương mại là yếu tố đi trước dẫn đến sự thâm nhập
chính trị, sau là tích hợp sức mạnh kinh tế và quân sự. Trước tiên họ dùng
