Ðây chính xác là loại dự án mà giới lãnh đạo Trung Quốc hình dung
nên khi họ hồ hởi nói về chuyện “hướng đến toàn cầu” và “lối ngoại giao
đôi bên cùng được lợi (win – win diplomacy)”. Chỉ một tuần trước chuyến
công du của Modi tới Colombo, trong bản báo cáo trước Ðại biểu Nhân dân
Toàn quốc, Thủ tướng Lý Khắc Cường đã vạch ra các kế hoạch của chính
phủ nhằm khích lệ thêm nhiều công ty Trung Quốc tham gia vào các dự án
đầu tư cơ sở hạ tầng ở hải ngoại. Ông nói chính phủ sẽ cố gắng tăng thị
phần quốc tế của Trung Quốc về máy móc và thiết bị, đặc biệt về lĩnh vực
điện năng, truyền thông và giao thông vận tải. Và ông hứa hẹn sẽ mở rộng
các kênh này với mục đích tận dụng nguồn trữ ngoại hối của Trung Quốc,
nhằm ủng hộ các công ty của chính Trung Quốc và để giúp các nước ngoại
bang gia tăng năng lực sản xuất của họ.
Vào lúc thuận lợi nhất, chính sách ngoại giao về kinh tế của Trung
Quốc có khả năng mang lại các lợi ích chung mà họ đã hứa hẹn. Tuy thế
kinh nghiệm của Sri Lanka còn cho thấy mặt xấu xí trong việc làm ăn của
Trung Quốc ở hải ngoại. Trong quãng 2009-2014, Trung Quốc tài trợ cho
các dự án trị giá gần 5 tỉ đô-la trên đảo này.
khẩu, các doanh nghiệp Trung Quốc còn làm cầu, đường sắt, một nhà máy
điện đốt than và một phi trường quốc tế. Những dự án này được dàn xếp
theo chính quyền trước với người đứng đầu là Tổng thống có khí chất bạo
lực Mahinda Rajapaksa, người bị phế khỏi vị trí cầm quyền trong cuộc bầu
cử tháng Một năm 2015. Một trong những nguyên nhân cho sự suy bại của
ông chính là mối quan hệ được cho là băng hoại với Trung Quốc. Trong
suốt thời gian chiến dịch bầu cử, đối thủ của ông đã có tuyên ngôn với phát
biểu kín ít hở nhiều nhắc đến các âm mưu kiểu “tân thực dân” của Trung
Quốc ở hòn đảo này: “Vùng đất mà Người Da trắng đã chiếm lấy bằng
quân lực giờ đây đang bị ngoại bang thâu lấy bằng cách mua chuộc một
nhóm người nào đó”.
Mối quan hệ thân cận giữa Rajapaksa với Trung Quốc có những căn
nguyên chính trị. Bắc Kinh từng cung ứng phần lớn vũ khí mà chính quyền
Rajapaksa đã dùng để kết thúc cuộc nội chiến 26 năm của hòn đảo này vào
