Sri Lanka, vốn không bận tâm mở các dự án đó ra đấu thầu cạnh tranh. Ông
cho biết, chính quyền Rajapaksa trước đó đã ủy thác thực hiện nhiều dự án
hão huyền lãng phí do các ngân hàng Trung Quốc cấp tiền và các doanh
nghiệp Trung Quốc xây dựng. Những ngân hàng đó tính lãi suất cao, cho
phép các công ty trả các món tiền lót tay béo bở cho giới thân hữu của
Rajapaksa. Theo một ước tính, gần 70% dự án cơ sở hạ tầng của Sri Lanka
trong suốt thời kì đó được Trung Quốc tài trợ và xây dựng, giúp đẩy mức
nợ nước ngoài của đảo này lên từ 36% GDP năm 2010 lên đến hơn 90%
năm 2015.
Một phần rất lớn chi phí của chính phủ đã được tiêu cho việc
trả lãi cho các món nợ Trung Quốc.
Ảnh hưởng tiêu cực về kinh tế đến từ các phi vụ “thân thương” của
Rajapaksa với các nhà thầu Trung Quốc là một chuỗi những công trình đắt
đỏ vô nghĩa. Một phi trường mới ở thị trấn Hambantota quê nhà của
Rajapaksa đã đóng cửa vì thiếu hành khách, còn giai đoạn hai của cảng
khẩu container thừa thãi ở thị trấn này cũng đã bị hoãn lại. Sân vận động
cricket và trung tâm hội nghị mới ở Hambantota cũng hiếm khi được dùng
đến, giống như nhiều dự án hão huyền khác ở khắp Trung Quốc.
“Rajapaksa đặt tên tất cả chúng theo tên ông ta, thậm chí ngay lúc ông ấy
vẫn còn sống!” Jayasuriya lắc đầu cảm thán. Thậm chí con đường cao tốc
và nhà máy điện rất cần thiết của Sri Lanka cũng được xây với chi phí cao
hơn mức hợp lí. Ông giải thích, các chi phí thường bị đẩy lên 40 – 60% so
với giá hợp đồng ban đầu với phần cắt đi được tuồn ra cho các chính khách
tham lam: “Các công ty Trung Quốc nương theo chuyện này để có được
mối làm ăn”.
Các ngân hàng Trung Quốc hưởng lợi từ việc cấp các khoản cho vay
với mức lãi suất thương mại cao hơn bình thường. Ở châu Phi và các khu
vực đang phát triển, Trung Quốc có tiếng cho vay lãi suất mềm ở mức chi
phí thấp một cách giả tạo. Một trong những lí do phản đối ban đầu của
Washington đối với việc Trung Quốc đề xuất thiết lập Ngân hàng Ðầu tư
Cơ sở hạ tầng Châu Á chính là vì sợ rằng bất kì ngân hàng Trung Quốc nào
cũng sẽ đặt giá thấp hơn các tổ chức cho vay khác với các mức cho vay rẻ
