trong văn cảnh quốc tế, tuy vậy giờ đường này đã được đánh dấu trên mọi
bản đồ chính thức của Trung Quốc.
Khá dễ hiểu là các nước láng giềng của Trung Quốc ở Ðông Nam Á
lại phản ứng đầy phẫn nộ. Việc công bố tấm bản đồ đó đã dẫn phát việc suy
hoại những mối bang giao trong khu vực, vốn đã cải thiện rất nhiều suốt 20
năm trước đó. Mặc dù đã tuyên bố về những hòn đảo của Biển Ðông thuộc
về Trung Quốc kể từ “thời thượng cổ”, nhưng Ðặng Tiểu Bình đã cẩn trọng
không đốc thúc những lời tuyên xưng chủ quyền lãnh hải của Trung Quốc ở
những phạm vi xa hơn trong Biển Ðông, và muốn nhấn mạnh tiềm năng
cho sự hợp tác kinh tế. Thực vậy, Ðặng từng hay bảo rằng điều đột phá của
chính sách ngoại giao mà ông tự hào nhất không phải là việc bình thường
hóa hoàn toàn các mối bang giao của Trung Quốc với Hoa Kỳ – mà chính
là việc cải biến mối quan hệ của Trung Quốc với các nước Ðông Nam Á.
Từng một thời là đối thủ, Trung Quốc đã trở thành đối tác tiềm năng của
những nước này.
Nhưng vào năm 2009, những năm tháng ngoại giao sắc sảo đã bắt đầu
tan rã. Sau khi trình tấm bản đồ cho Liên hợp quốc, Trung Quốc bắt đầu
đốc thúc những tuyên xưng chủ quyền lãnh hải ở Biển Ðông bằng những
động thái mạnh mẽ hơn. Họ yêu cầu Exxon Mobil và BP dừng khai thác ở
vùng biển ngoài khơi Việt Nam và bắt đầu sách nhiễu các tàu cá của những
nước khác. Lần đầu tiên, họ bắt đầu nói đến chuyện 3,5 triệu km
2
biển là
“lợi ích cốt lõi”, ngang hàng với Tây Tạng và Ðài Loan. Ðiều này khiến
Washington nhập cuộc. Ngoại trưởng Hillary Clinton khẳng định rằng tự do
đi lại ở vùng Biển Ðông, nơi có một nửa tàu chở hàng thương mại của thế
giới đi qua, chính là “lợi ích quốc gia” của Hoa Kỳ. Ðiều này kích khởi
phản ứng giận dữ của Bộ trưởng Ngoại giao đương nhiệm của Trung Quốc
là Dương Khiết Trì ở cuộc gặp thường niên của ASEAN vào tháng Bảy
năm 2010.
Mục tiêu của Trung Quốc là đặt khuôn khổ trong vùng Biển Ðông,
thúc bách các nước láng giềng nhỏ hơn phải tuân theo. Indonesia, quốc gia
lớn nhất trong tổ chức, phản ứng bằng cách đôn thúc việc cố kết nhiều hơn
