việc học hỏi lẫn nhau, hợp tác đôi bên cùng có lợi” – mặc dù về thực tế, dự
án này phần nhiều thuộc về Trung Quốc.
Bắc Kinh khẳng định sáng kiến này sẽ chạy xuyên qua 67 nước, và
truyền thông Trung Quốc đã công bố nhiều bản đồ với dụng ý biểu thị
đường đi của sáng kiến. Thực tế, không có Vành đai hoặc Con đường nào
được định ra rõ ràng: các công ty Trung Quốc sẽ giúp đặt nhiều đường bộ
và đường sắt mới, liên kết chúng với các cảng mới, ở bất kì chỗ nào họ có
thể tìm được đối tác sẵn lòng. Một số lộ trình, chẳng hạn các tuyến đường
sắt chạy từ Trung Quốc ngang qua Kazakhstan và Nga đến châu Âu, đã tồn
tại; những lộ trình khác đang trên bản vẽ và có thể không bao giờ rời khỏi
được bản vẽ. Ví dụ, lộ trình tiềm năng ở phía Nam Vành đai Kinh tế Con
đường Tơ lụa xuyên qua Iran và Thổ Nhĩ Kì có thể hoặc không thể băng
qua Kyrgyzstan, và có thể hoặc không thể có các đường nhánh xuyên qua
các quốc gia Iraq và Syria đang rối loạn. Tựa hồ như Con đường Tơ lụa cổ
đại, Vành đai và Con đường sẽ hình thành một mạng lưới các lộ trình mậu
dịch vốn chịu ảnh hưởng từ các nhu cầu cạnh tranh về địa lí, thương nghiệp
và địa chính trị.
Sáng kiến này có động lực từ nhiều mục tiêu chung. Thoạt đầu, nó
nhắm tới việc bảo vệ an ninh quốc gia. Trung Quốc muốn tạo mạng lưới về
sự phụ thuộc kinh tế vốn sẽ củng cố vị thế lãnh đạo của họ trong khu vực,
cho phép họ phòng vệ trước cơ cấu liên minh của Hoa Kỳ ở châu Á, và đa
dạng hóa các nguồn cung ứng năng lượng. Bắc Kinh gần như không có bạn
ở châu Á, nhưng họ lại nghiêm túc muốn giúp các nước láng giềng nếu
những nước này cũng đáp lễ. Ðây là hành động rời bỏ quá khứ, lúc mà Bắc
Kinh không tìm cách vun đắp những mối quan hệ ngoại giao thân cận,
ngoại trừ với Bắc Triều Tiên và Myanmar.
Những động lực kinh tế cũng là điều quan trọng không kém. Bắc Kinh
có hi vọng lớn lao rằng những nhà sản xuất thương phẩm của nhà nước,
những công ty kĩ thuật và những nhà chế tạo hàng hóa sản xuất sẽ tìm được
nguồn tăng trưởng mới và sinh lợi. Vành đai và Con đường sẽ cần đến hàng
tỉ tấn thép và xi-măng, hàng trăm nghìn công nhân, hàng nghìn cần trục và
