việc tạo lập Vành đai Kinh tế Con đường Tơ lụa. Ürümqi nằm cách xa đại
dương hơn bất kì thành phố nào khác trên trái đất, nhưng nơi đây đang trên
đà trở thành vùng trung tâm vận tải và tài chính trong khu vực.
Kể từ năm 2011, Ürümqi đã tổ chức buổi Triển lãm Trung Quốc – Á
Âu nhằm khích lệ giao thương trong khu vực. Năm 2014, khi tôi đến thăm,
chủ đề nơi này đã công khai thành “Xây dựng Vành đai Kinh tế Con đường
Tơ lụa”. Ðược tổ chức trong một phòng triển lãm khổng lồ, với hình dạng
giống như một đĩa bay bạc đến từ ngoài trái đất, nơi này được bảo vệ bởi
đội Cảnh sát Vũ trang Nhân dân và đội SWAT trong những chiếc xe bọc
thép chở lính. Họ đã thu hút nhiều lãnh đạo địa phương, các thương nhân từ
khu vực châu Á và nhiều nơi khác, cũng như nhiều đám đông dân địa
phương đang xô đẩy nhau bắt lấy những món hàng thủ công hay những
món ăn đặc sản.
Những phần trưng bày sáng tỏa nhất nằm ở gian trung tâm. Ở đây tấm
bản đồ khổng lồ chiếu lên cho biết Vành đai Kinh tế Con đường Tơ lụa mới
sẽ được khôi phục lại như thế nào dù cuối cùng phiên bản này trông có vẻ
nhỏ hơn so với Con đường Tơ lụa cổ đại, biến một vùng đất liền tứ bề
thành một đại dương ảo tượng dành cho tàu lửa và xe tải – “những con tàu
của sa mạc” thời hiện đại. Phần trình chiếu đó được nối tiếp bằng một đoạn
phim chiếu những nguồn cội của Con đường Tơ lụa cách đây hơn 2.000
năm, khi sứ thần triều Hán Trương Khiên lần đầu tiên băng qua vùng Trung
Á nhằm thiết lập các tuyến giao thương giữa Trung Quốc và các vùng đất
Tây Vực. Bộ phim giải thích, đoạn lịch sử đó đang tạo cảm hứng cho Trung
Quốc xúc tiến các mạng lưới vận tải nội địa rộng lớn ở các vùng giáp biên,
khi họ chuẩn bị chi phối giao thương và đầu tư khắp châu Á và dấn vào
châu Âu. Ðây sẽ là “mối lợi chung” của toàn thể khu vực, mang lại hòa
bình và phát triển kinh tế cho Á–Âu – nhưng quan trọng nhất, điều này sẽ
giúp hiện thực hóa giấc mộng của Tập Cận Bình trong công cuộc “phục
hưng vĩ đại cho dân tộc Trung Hoa”.
Những phần trưng bày khác cho thấy làm thế nào các doanh nghiệp
Trung Quốc đang cẩn trọng đặt những hoạt động của chính họ vào câu
