ở đây, vận những chiếc váy sáng màu và quấn khăn trùm đầu, tỏa ra những
nụ cười với những chiếc răng bằng vàng.
Khu vực biên giới này được thiết kế để thúc đẩy sự phát triển kinh tế
địa phương bằng cách khích lệ giao thương, với nhiều kho lưu trữ, các nhà
kho giữ hàng nhập và nhiều kế hoạch xử lí việc xuất khẩu. Thực tế là hầu
hết du khách chỉ đến mua hàng miễn thuế. Phần bên phía Trung Quốc đã
được kiến thiết hợp lí rồi, với nhiều khu chợ lớn chuyên bán sỉ và nhiều tòa
nhà văn phòng mới. Nhiều chuyến xe buýt chở khách mua hàng đến từ
Almaty để mua áo choàng lông, quần áo và giày; hầu hết tên cửa hàng được
ghi bằng tiếng Nga thay vì tiếng Trung. Nhưng phần bên phía Kazakhstan
nhỏ hơn một khu chợ làng – chỉ vài container vận tải cũ được kiêm dụng
làm cửa tiệm chuyên bán tạp phẩm của Kazakhstan và sữa lạc đà cho
những bà ngoại bà nội người Duy Ngô Nhĩ. Nơi đây gần như không giống
một trung tâm thương mại đang thành hình.
Trở ngại lớn nhất của Khorgos là vùng này thưa thớt dân cư; những
thành phố lớn gần nhất là Almaty, 360km về phía Tây, và Ürümqi, 670km
về phía Ðông. Các thương nhân Trung Quốc trong khu chợ đó thường cằn
nhằn rằng họ bị lừa đi tới chỗ không ra gì. Doanh số sụt giảm sau vụ phá
giá tiền tệ Kazakhstan vào tháng Tám năm 2015, khi đồng tenge mất một
phần tư trị giá chỉ trong một ngày, làm giảm mãi lực của khách hàng. “Khu
vực này hãy còn nghèo lắm: không giống việc buôn bán hàng hóa ở quê
nhà [Trung Quốc]”, theo lời than phiền của ông Tả (Zuo), một người bán
giày đến từ tỉnh Quảng Ðông. “Tới đây thật là sai lầm.”
Một nghìn dặm về phía Tây Nam Ürümqi là nơi tọa lạc của những khu
chợ trong truyền thuyết xứ Kashgar, một trong những điểm dừng quan
trọng nhất trên Con đường Tơ lụa cũ. Là thành phố nằm ở hướng Tây xa
nhất của Trung Quốc, Kashgar giáp biên Kyrgyzstan, Tajikistan,
Afghanistan và Pakistan. Nơi đây nổi danh vì có khu Chợ Chủ nhật
(Sunday Market) sầm uất, khu chợ này thực ra mở cửa mỗi ngày. Hầu hết
khách hàng đều là dân địa phương và mặc dù có vài biển ghi tiếng Anh chỉ
đến trước “tourist souvenirs (hàng lưu niệm cho du khách)”, khu Chợ Chủ