miễn phí chỗ ở và tiền thuê tiệm giảm mạnh đã dụ dỗ được nhiều chủ tiệm
đi 5.000km ra khỏi quê nhà mình ở tỉnh Chiết Giang. “Chúng tôi tới đây vì
nghe nói nơi đây sẽ là một khu chợ quốc tế lớn”, một thương nhân cho tôi
biết, “nhưng đến nay chỗ này vẫn còn rất yên ắng”.
Dọc theo con đường, những lái thương ngoại quốc trong Khu mua sắm
tám quốc gia (Eight Country Shopping Mall) có chút lạc quan hơn. Họ
cũng được thuê tiệm với giá trợ cấp và ba năm miễn phí chỗ ở, khi chính
quyền nỗ lực làm cho dự án này cất cánh. Habdul Razzaq, dân bản địa
Faisalabad ở Pakistan, ước tính rằng khoảng 150 trong số 1.000 thương
nhân làm việc giữa Islamabad và Kashgar trước đó đã chuyển vào khu mua
sắm mới này. Họ chất hàng lên xe tải băng qua công lộ Karakoram, con
đường lượn uốn xuyên qua dãy núi Kashmir để tới Tân Cương. “Khi đường
này không đi được vào mùa đông, tôi sẽ phải chở hàng bằng đường hàng
không, nhưng hình thức đó sẽ tốn kém nhiều. Tôi hi vọng họ xây được một
đường sắt mới tới Islamabad”, anh ta bảo, ý chỉ đến những kế hoạch xây
dựng hành lang vận tải từ Kashgar đến Biển Ả Rập.
Ở phân khu Uzbekistan của khu mua sắm, tôi gặp Firuza Nadirova,
người có quá khứ gia đình phức tạp, đã chế nhạo các đường biên giới quốc
gia tạo nên đường phân chia giả tạo đối với vùng này. Là người Uzbek đến
từ Kyrgyzstan, cô kết hôn với một người Duy Ngô Nhĩ gốc Kyrgyzstan;
con gái họ theo học ở trường song ngữ Trung Quốc – Duy Ngô Nhĩ ở
Kashgar. Trưng ra đường lông mày dính liền gây ấn tượng được làm sẫm
lại bằng bột nhão đen, cô ta cho tôi thấy hộ chiếu Kyrgyzstan lam sáng có
đầy visa Trung Quốc mà cô gia hạn ở Kashgar. Thông dịch cho tôi là
Nurbiya, một thương nhân Duy Ngô Nhĩ trẻ tuổi nói thạo tiếng Kyrgyzstan.
Bằng tiếng Quan thoại hoàn hảo – điều hiếm hoi trong số người Duy Ngô
Nhĩ – cô ta kể tôi rằng cô đã đi học trường Trung Quốc và vừa trở về từ
công việc dạy học ở Học viện Khổng Tử do chính phủ Trung Quốc bảo trợ
ở Bishkek.
Thật còn quá sớm để bảo Quảng Châu Tân Thành – và những kiến
thiết khác liên hệ với Vành đai Kinh tế Con đường Tơ lụa – sẽ hiện thực
