CNPC mua một loạt nhiều công ty sản xuất địa phương vốn chịu cảnh lụn
bại ở mảng giá cả hàng hóa toàn cầu. Tới năm 2010, họ đã có vốn góp đa
số ở 15 công ty năng lượng Kazakhstan.
CNPC bơm phần lớn dầu Kazakhstan vào châu Âu, nhưng đang càng
lúc càng góp tiền vào đường ống dẫn Trung Á – Trung Quốc. Với công suất
kì vọng lên đến 20 triệu tấn vào năm 2020, Tổng thống Kazakhstan đã phát
động viễn cảnh xây dựng một đường ống dẫn thứ nhì. Sự tự tin của ông dựa
vào các luồng dầu dự kiến chảy từ vùng khai thác dầu Kashagan khổng lồ,
trong đó CNPC có được khoản đóng góp 8,3% vào năm 2013 – thành quả
đầu tiên của “mối quan hệ đối tác chiến lược” với KazMunaiGas, công ty
dầu quốc gia, trong đó quỹ đầu tư của chính phủ Trung Quốc ở mức 11%
vốn đầu tư. Chủ cũ ConocoPhilips trước đó đã đồng ý bán vốn đầu tư của
họ trong Kashagan cho ONGC của Ấn Ðộ; nhưng chính phủ Kazakhstan lại
dùng quyền từ chối đầu tiên để mua lại vốn đó thay vì để ONGC mua, rồi
bán lại cho CNPC với giá 5 tỉ đô-la. Không phải lần đầu công ty dầu của
Ấn Ðộ để thua trước đối thủ Trung Quốc có túi tiền dày hơn.
Cho đến nay, Kashagan không chứng tỏ được mối lợi khổng lồ mà
CNPC từng kì vọng. Vùng khai thác dầu Caspi là khám phá lớn nhất của
lĩnh vực này trong 40 năm qua, với nhiều nguồn trữ dạng trích xuất được
ước tính cho ra được 13 tỉ thùng – nhưng đây cũng là một trong những nơi
tốn kém nhất. Sau nhiều năm tiêu pha quá mức với con số ước tính tầm 50
tỉ đô-la Mỹ, việc sản xuất cuối cùng cũng khởi sự năm 2013, chỉ bốn ngày
sau khi CNPC đạt được số vốn góp của mình. Nhưng một loạt sự cố rò rỉ
khí đốt do các vết nứt ứng suất (stress crack) ở đường ống dẫn đã làm việc
sản xuất bị đình trệ. Việc phục hồi sản xuất toàn diện không được tiếp tục
cho đến năm 2017, một trì hoãn sẽ tốn thêm hàng tỉ đô-la. Dẫu vậy, vốn
góp của CNPC ở Kashagan nghĩa là Trung Quốc đã dụng sức theo cách của
mình để vào ngồi được ở bàn trọng yếu. Không còn cảnh chơi đuổi bắt ở thị
trường dầu đang phát triển tại Kazakhstan, Trung Quốc giờ đang là một
trong những đại diện ngoại quốc dẫn đầu ở đó.
