Brian Greene
Giai điệu giây và bản giao hưởng vũ trụ
Phần II - Không gian, thời gian và các lượng tử
Chương 4 - Những điều kỳ lạ trong thế giới vi mô(3)
Năm 1900, Planck đã đưa ra một ý tưởng thiên tài cho phép tìm ra con
đường giải quyết bài toán bí ẩn nói trên và ông đã được trao giải thưởng
Nobel về vật lý vào năm 1918...
Tạo ra những “bó” nhỏ ở buổi bình minh của thế kỷ XX
Năm 1900, Planck đã đưa ra một ý tưởng thiên tài cho phép tìm ra con
đường giải quyết bài toán bí ẩn nói trên và ông đã được trao giải thưởng
Nobel về vật lý vào năm 1918. Để hiểu được ý tưởng đó, hãy hình dung
bạn và một số đông người - “vô hạn” về số lượng - chen chúc trong một
nhà kho lớn và lạnh lẽo do một tay chủ rất keo kiệt quản lý. Trên tường nhà
kho có một máy điều hòa nhiệt độ số hóa điều khiển nhiệt độ, nhưng bạn
phải choáng váng nghe lão chủ thông báo về cách tính tiền sưởi. Nếu đặt
điều hòa tăng 50 độ F [10 độ C = 5/9 (10F-32)] thì mỗi người phải trả cho
lão chủ 50 đôla, còn tăng 55 độ F thì phải trả 55 đôla, cứ như vậy mà tính
tiếp. Bạn nhận thấy rằng, do bạn cùng chia sẻ nhà kho với một số vô hạn
khách trọ khác, nên nếu bạn bật điều hòa thì lão chủ sẽ nhận được một số
tiền là vô hạn.
Nhưng khi đọc kỹ quy tắc thanh toán của lão chủ, bạn chợt nhận ra trong
đó có một khe hở. Vốn là một người rất bận rộn, lão không muốn phải thối
lại tiền thừa, nhất là lại đối với một số vô hạn người thuê như thế này. Vì
vậy, lão quy định cách thanh toán như sau. Những người trả được chính xác
số tiền phải trả thì không nói làm gì, còn nếu không, họ chỉ phải trả một số
tiền tối đa có thể có, miễn là không phải thối lại là được. Với ý định lôi kéo
tất cả những người cùng trọ nhằm tránh phải trả một số tiền sưởi quá lớn,
bạn thuyết phục mọi người phân chia giấy bạc họ có thành cách nhóm theo
cách sau: một người giữ tất cả các đồng xu 1/100 đôla, một người giữ tất cả
các đồng xu 1/20 đôla, một người giữ tất cả các đồng xu 1/4 đôla, và cứ
như vậy mãi đối với các tờ 1 đôla, 5 đôla, 10 đôla, 20 đôla, 50 đôla, 100
