Gần đến nhà, chân tay tôi run rẩy quá. Tôi vừa mừng vừa sợ. Tôi tỏ ý lo
lắng ngôi nhà đã đổ nát, không còn toàn vẹn nữa. Hôm đi xuống Thủy
Dương tránh nạn, ngang qua đường cái, tôi đã cố nhìn vào ngôi nhà, nhưng
đạn đằng sau lưng như xô tôi chạy tới, và những hàng cây loáng thoáng che
khuất khu vườn. Trong những ngày ở Thủy Dương, biết đâu ngôi nhà đã
sập. Người ta chả đồn đãi vài câu chuyện hết sức thương tâm và khôi hài là
gì. Đoàn quân Mỹ lên An Cựu thấy ngôi nhà nào còn nguyên lành hoặc tình
nghi là bắn bừa vào, bất kể bên trong có người hay không. Hoặc họ tràn
vào nhà, đứng ở miệng hầm mà bắn tràn vào hầm. Họ sợ Việt cộng núp
trong đó. Càng gần nhà, chân tôi càng bước mau hơn. Thái và má tôi cũng
thế. Khi đi thì gia đình tôi thật đông, khi về chỉ còn má tôi, tôi với Thái. Dì
Vạn với cô con gái đang sửa soạn, nói sẽ lên sau. Vợ chồng Bé về Phù
Lương rồi. Thu cũng bỏ đi theo.
Khi sắp bước vô ngõ, khu vườn của chúng tôi khuất ở đằng sau một khu
nhà khác và con ngõ đi vào dẫn tới cổng trồng hoa cẩn và chè tàu, tôi bỗng
nghe tiếng gọi đằng sau. Thì ra chú tôi đang tất tả đi theo. Vợ chồng Bé bàn
tính như thế nào mà bỏ ông ở lại. Tôi đẩy cánh cổng sắt khép hờ. Ngôi nhà
bỗng bừng sáng lên như chào mừng chúng tôi với những dấu hiệu mới mẻ.
Mái ngói bị trụt hoặc lủng lỗ vì đạn rốc két, vì bom chơm. Trước nhà, bức
tường nứt một khoảng lớn và những cánh cửa sổ bị sức dội của bom đạn
mở toang hoang. Tuy vậy, hai cánh cửa chính vẫn đóng. Thái nhảy lên thềm
trước tiên. Nó đặt bao gạo xuống, quay lại nhìn má tôi rồi móc túi lấy chìa
khóa. Tôi thấy tay nó run rẩy và mặt nó tái đi. Cánh cửa mở, ánh sáng tràn
vào căn nhà. Những đèn nến thắp dở, những liễn đối, những bông hoa
cườm đập vào mắt tôi. Tôi chạy ào vào nhà, gục đầu nơi bàn thờ ba tôi. Má
tôi ngồi bệt xuống đất cất tiếng khóc. Và Thái, tuy đã theo công giáo và rửa
tội từ lâu, nó vẫn tìm hương thắp lên bàn thờ ba tôi ở gian trên, rồi cầm
nắm hương còn lại thắp các lư hương ông bà, những người thân đã chết.
Tôi nhìn lên bàn thờ ba tôi, tấm ảnh phủ vải đỏ cùng tất cả lư trầm, bàn nến
đều phủ một lớp bụi dày. Mắt tôi chợt bắt gặp những lỗ thủng trên mái nhà
