sinh, sinh viên cùng một lớp học hoặc cùng một khoa, một trường. Nếu 15%
những người được trắc nghiệm có cùng một câu trả lời thì điểm độc đáo cho
câu trả lời đó bằng zêrô. Nếu câu trả lời cho trước là của ít hơn 1% những
người được trắc nghiệm, thì câu trả lời đó được 4 điểm (điểm cao nhất) về
tính độc đáo; nếu từ 1 đến 2% – 3 điểm...
Chúng ta có thể thấy, việc đánh giá các kết quả trắc nghiệm không đủ
chính xác, ở đây có nhiều yếu tố ảnh hưởng, kể cả sự tùy tiện của người trắc
nghiệm. Liệu những sinh viên có số điểm cao nhất sẽ trở thành những nhà
sáng tạo trên thực tế? Để trả lời câu hỏi này, cần liên tục theo dõi họ và chờ
đợi trong hàng chục năm sau. Các kết quả sử dụng trắc nghiệm mới tạo sự
quan tâm đối với các nhà nghiên cứu tâm lý, còn chính các phương pháp trắc
nghiệm chưa đủ hiệu quả để ứng dụng thực tế.
Ngoài các trắc nghiệm (Test), các nhà nghiên cứu còn đưa ra các danh
sách câu hỏi kiểm tra (Checklist), ví dụ, Creative Activities Checklists
(CACL); bảng kê (Inventory), ví dụ, Kirton–Adaption Innovation Inventory
(KAI); bảng chỉ dẫn (Indicator), ví dụ, Myers–Briggs Type Indicator
(MBTI); bảng các câu hỏi (Questionnaire), ví dụ, Individual Differences
Questionnaire (IDQ); thang đo (Scale), ví dụ, Creative Product Semantic
Scale (CPSS); cũng nhằm mục đích đánh giá các năng lực tư duy sáng tạo
và liên quan.
Bạn đọc nào quan tâm có thể tự nghiên cứu nhiều hơn về vấn đề này, ít
nhất, dựa trên các tài liệu, có trong phần “Tham khảo và đọc thêm” ở cuối
quyển sách này. Nhân đây, người viết muốn lưu ý bạn đọc một lần nữa rằng,
cần rất thận trọng thực hiện các phương pháp đánh giá và giải thích các kết
quả.
Liệu có thể phát hiện các học sinh, sinh viên có các năng lực sáng tạo
cao thông qua các kỳ thi học sinh giỏi, hoặc các kỳ thi Olympic không?
Điều này cũng không thật chắc chắn vì nhiều nguyên nhân. Ví dụ, một
lần nữa ở đây có vấn đề xây dựng các bài tập cho những người thi. Đối
với môn toán và vật lý, người ta có thể xây dựng những bài tập, chứa
