Nghĩ mà thấy thương, thấy trọng những con người bình thường như cô bé bán rau tôi kể ở trên. Họ
quanh năm vất vả làm lụng kiếm sống cho gia đình, nhẫn nại gom góp những đồng tiền nhỏ bé để
đóng thuế theo nghĩa vụ công dân, vậy mà vẫn cứ áy náy, cứ ân hận khi phải bán cho bà con mình đắt
hơn dăm trăm, vài nghìn đồng bạc, mặc dù việc đó hoàn toàn không phải do lỗi của họ. Họ lương
thiện, nhân ái biết bao, lương tâm họ trong sáng biết bao. Họ ngàn lần cao đẹp hơn những kẻ bất
lương, tàn nhẫn, chỉ biết đục khoét và tàn phá của công như mấy ngài giám đốc nói trên. Họ cũng
đáng quí trọng hơn những người có trách nhiệm mà thản nhiên trước sự mất mát tài sản của đất nước,
vô cảm trước những khó khăn của đồng bào... Thật may là trong cuộc sống, chúng ta có đông đảo
những người như cô bé bán rau hơn rất nhiều so với số các ngài giám đốc và những nhân vật kia, chứ
nếu không thì không biết cuộc đời này sẽ ra sao!
Rất đáng lo, khi trong xã hội ta hiện nay, loại nhân cách “Ăn (hiểu theo
nghĩa rộng, kể cả ăn tiền, ăn hối lộ, ăn gian, ăn cắp, đạo văn, đạo nhạc, đạo
công trình khoa học, rút ruột...) như rồng cuốn, nói như rồng leo, làm như
mèo mửa” trở nên khá phổ biến, đến nỗi, bạn không chỉ đọc thấy trên các
trang báo hàng ngày, hàng tuần mà còn gặp họ không ít trong cuộc sống,
công việc đời thường.
Bạn có thể đọc lại các ví dụ về những con người cụ thể, có trong các mục
nhỏ 5.7.2; 6.4.5; 6.5.2 và phân tích tìm hiểu các đặc điểm nhân cách, hoạt
động thế giới bên trong của những người đó.
7.4.2. Phát triển nhân cách: Hệ điều khiển, hệ bị điều khiển và môi
trường xã hội
Tất cả những gì trong Chương 7 này nói về điều khiển, về mặt nguyên
tắc, đều có thể và cần dùng đối với giáo dục phát triển nhân cách. Nói
chung, điều khiển trở nên hiệu quả, chỉ khi sự điều khiển đó có mục
đích được xác định một cách chặt chẽ, rõ ràng; hiểu biết tốt cơ chế hoạt
động của hệ bị điều khiển; có chương trình điều khiển mang tính kế
hoạch khả thi; kiểm soát thường xuyên và điều chỉnh đúng nơi, đúng
lúc hệ bị điều khiển bằng các phương thức tác động tin cậy, định hướng
về phía mục đích điều khiển; và có hệ điều khiển, đáp ứng được tất cả
các yêu cầu nói trên ở mức cao nhất có thể có.