Lừa lọc, lươn lẹo lại leo lên” thành môi trường “Thật thà, thẳng thắn
thời tiến tới; Lừa lọc, lươn lẹo loại lui luôn” để có được sự cộng hưởng
tích cực của cá nhân và xã hội (xem Hình 79: Sự cộng hưởng của cá
nhân và xã hội). Đồng thời, cần có các biện pháp giáo dục, bắt đầu từ
các thầy cô để có được các học viên – sản phẩm giáo dục, là các nhân
cách hướng đến lý tưởng (xem các mục 7.3 và 7.4). Người viết muốn
chia sẻ với bạn đọc hai bài báo dưới đây:
○ “Trước hoặc sau các cuộc thi, có lẽ ngoài chuyện đề thi thì chuyện “phao” được dư luận quan
tâm nhất. Phao là một vật dụng chứa đựng trong nó tính nhân đạo dùng để cứu sinh khi bị tai nạn,
nhưng khi “phao” được dùng trong các kỳ thi thì nó mang một hàm ý xấu, một hành vi gian lận.
Xét cho cùng, “phao” - một hành vi đã trở thành tâm lý chung là luôn luôn tìm kiếm sự trợ lực bất
hợp pháp, không bình thường để đạt được mục đích. Tâm lý này đang có nguy cơ trở thành thói quen
của xã hội.
Hiện nay từ lúc chuẩn bị sinh con, bà mẹ phải chạy, nhờ cậy chỗ quen để xác định nhà hộ sinh,
bệnh viện; bé sinh ra rồi chạy tìm nhà trẻ tốt, chạy vào lớp 1 ở các trường nổi tiếng, chạy trường
chuẩn, trường chuyên; chạy thi tốt nghiệp tú tài, chạy thi vào trường đại học có nhiều ưu thế dễ xin
việc khi tốt nghiệp, chạy chỗ làm... Tất tật các khâu đều phải chạy, nhờ thế lực bên ngoài, nội lực ở
đây chỉ dùng đến khi cần quan hệ quen biết bà con thân thuộc, ra tiền để chi... “Phao” chỉ là một
phương thức nhỏ trong cái mê hồn trận đó. Đấy là chưa kể đến lúc đi làm việc trong cơ quan, cậy cục
chạy chỗ “có màu” nhàn hạ mà hái ra tiền.
Muốn đủ chuẩn đề bạt thì chạy học hàm, học vị, làm le với tổ chức. Khi có chuyện gì liên quan
đến cơ quan công quyền như xin phép các loại, chứng nhận, đăng ký... dù chính đáng, việc đương
nhiên chính quyền phải làm, phải giải quyết, nhưng vẫn có thói quen suy nghĩ xem có ai quen hay
không để nhờ vả, chạy trước...
Khi đụng chuyện, chạy tìm núp dưới các ô dù. Có một câu chuyện chua chát: Lúc nhắm mắt xuôi
tay, người nhà chạy chỗ chôn “mồ yên mả đẹp” cố hơn người dù vượt quá tiêu chuẩn qui định! Nghe
đâu đã hình thành khái niệm “văn hóa chạy”. Các loại “chạy” đã từng được liệt kê và lên án tại diễn
đàn Quốc hội nhiều khóa.
Xã hội đầy rẫy những chuyện như vậy thì nguy hiểm quá, làm thế nào định hướng lý tưởng cho lớp
trẻ đây!? Bắt “phao” chỉ là chuyện “bịt lỗ hà” nhưng nó sẽ bị “ra lỗ hổng” ở mọi nơi, mọi chốn trong
