mình, cho những người khác, là hậu quả của quyết định đó. Theo lẽ thông
thường của một xã hội lành mạnh, người ra quyết định phải chịu trách nhiệm
về các hệ quả xấu, dù các hệ quả xấu nảy sinh khi người ra quyết định đã
chết, phải nhận các biện pháp trừng phạt. Nói cách khác, người giải ra quyết
định tuân theo tiêu chuẩn của quyết định tốt là có lợi cho chính người giải
đó cả hiện tại, quá khứ lẫn tương lai. Đấy là một quyết định khoa học, đầy
tinh thần trách nhiệm, có đạo đức và yên ổn về lương tâm.
Bạn đọc có thể xem lại các ví dụ có trong điểm 15 của mục nhỏ 10.2.2.
Những điểm cần lưu ý về tư duy hệ thống để thấy, các vấn đề nảy sinh trong
các ví dụ đó là do người giải ra quyết định không tuân theo tiêu chuẩn của
quyết định tốt. Chẳng hạn, điều mà người sinh viên khi chọn ngành học
không tính đến đã làm cho quyết định không tốt với màn hình hệ trên tương
lai; khi xét duyệt cho phép xây tòa nhà cao tầng, người ra quyết định không
xem xét màn hình hệ trên hiện tại, tương lai.
Dưới đây là một số ví dụ về việc vô ý do thiếu năng lực hoặc cố ý để
kiếm lợi cho cá nhân, ra các quyết định không tuân theo tiêu chuẩn của
quyết định tốt của tư duy hệ thống. Do vậy, làm nảy sinh các vấn đề
trong tương lai. Trên thực tế, đấy là những vấn đề không đáng nảy sinh
nếu trước đó ra quyết định đúng. Giải quyết các vấn đề không đáng nảy
sinh là sự trả giá lớn, sự lãng phí, nhiều khi, khủng khiếp, làm nghèo
đất nước một cách đáng kể.
¤ “Theo Sở Giao thông – vận tải (GTVT) Tiền Giang, chiếc phà có giá trị
trên dưới 400 triệu đồng do Bộ GTVT đóng rồi giao cho tỉnh Tiền Giang
vào khoảng năm 2004.
Sau khi nhận phà, Sở GTVT đã giao cho huyện Gò Công Tây bố trí về
bến phà Tân Long để đưa đón khách qua sông Cửa Tiểu (từ xã Long Bình
qua cù lao Lợi Quan và ngược lại).
Tuy nhiên, phà được đóng dành cho bến nước sâu, trong khi Tân Long là
bến chuồi, nên chiếc phà này chỉ chạy lòng vòng ngoài sông chứ không thể