http://www.ebook.edu.vn
28
+ Khi ăn, lấy ra thì dùng đồ xôi đồ lại khoảng 20 – 30 phút là ăn được. Vị
ngọt của thịt trâu đượm trong sự đậm đà của các gia vị tạo nên sức hấp dẫn cho đặc
sản vùng cao Tây Bắc này.
- Nét văn hoá ẩm thực dân tộc Thái (Điện Biên)
Dân tộc Thái có trên 1 triệu người sinh sống tập trung chủ yếu tại các tỉnh
Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hoà Bình, Yên Bái, Nghệ An, Thanh Hoá và sinh
sống rải rác ở một số tỉnh miền núi phía Bắc và Tây Nguyên do di cư. Dân tộc Thái
còn có những tên gọi khác là Táy và có các nhóm Táy Đăm, Táy Khao, Táy Mười,
Táy Thanh, Hàng Tổng, Pu Thay, Thổ Đà Bắc. Tiếng Thái thuộc hệ ngôn ngữ Tày-
Thái.
Một trong những đặc trưng nổi bật của dân tộc Thái là văn hóa ẩm thực. Dân
tộc Thái ưa cái hương vị đậm đà, giàu chất dinh dưỡng của món nướng. Món thịt
trâu hoặc bò, cá, gà nướng được người Thái tẩm, ướp gia vị rất cầu kỳ. Gia vị để
ướp là tiêu rừng hay còn gọi là “mắc khén”, ớt, tỏi, gừng, muối... Trước khi đem
ướp với thịt, các gia vị cũng được nướng lên cho chín, tỏa mùi thơm. Trong mâm
cơm của người Thái có nhiều món ăn, mỗi món đều có hương vị đặc trưng. Các
loại thịt gia súc, gia cầm, hay thuỷ sản đều có thể nướng.
Thịt thái miếng, ướp gia vị, dùng xiên hoặc kẹp tre tươi đặt lên than hồng;
hoặc thịt băm nhỏ, bóp nhuyễn với trứng, gói lá chuối, lá dong, kẹp lại, nướng trên
than đỏ hoặc vùi tro nóng; khi chín, thịt rất thơm, ăn không ngán.
Món cá nướng hấp dẫn bởi hương thơm của cá, vị cay của ớt. Dùng cá to
như chép, trôi, trắm... mổ lưng, để ráo nước, xoa một lớp muối rang nổ; tẩm ớt tươi
nướng, nghiền nát, mắc khén, để cá ngấm gia vị, cứng thịt lại rồi đặt lên than hồng.
Cá chín có vị thơm hấp dẫn, dùng để uống rượu rất độc đáo. Sản phẩm cá được
người Thái chế biến ra nhiều món ăn khác nhau, đặc trưng và ngon: cá hấp trong
chõ gỗ, người Thái gọi là cá mọ; món “pa giảng” là cá hun khói.
Do đặc thù vùng cao, người Thái thường để dành cá sấy trong bếp. Khi có
khách, nhà xa chợ, chưa làm kịp món ăn thì bỏ cá ra nướng lại cho thơm, rót rượu
mời khách nhâm nhi. Và ở bếp, người nhà tiếp tục chế biến món ăn, tiếp từng món
lên đãi khách. Đây là cách giữ chân khách, thể hiện sự hiếu khách của đồng bào
vùng cao.
Bên cạnh các món nướng, người Thái còn có tài chế biến gia vị để ăn với các
món luộc, món hấp, hương vị thơm ngon. Lên Điện Biên, du khách sẽ được thưởng
thức món gà “đi bộ” - gà nuôi thả trên đồi, luộc lên chấm với gia vị chéo rất ngon,
không ngấy, uống với rượu Mông pê hoặc lẩu sơ rất thú vị. Từ thịt, cá, người vùng
cao còn có các món lạp, luộc, canh chua... với vị ngon đặc trưng.
Xôi nếp là món ăn truyền thống của dân tộc Thái. Người Thái có phương
pháp đồ xôi cách thuỷ bằng chõ gỗ rất kỹ thuật. Xôi chín bằng hơi, mềm, dẻo
