Mười ngày sau, phòng giấy mới làm xong. Một nhà tròn nhỏ bằng cây, có
vài bàn ghế và giường cho lính canh. Khi Moritz đến cửa trình diện, thì
viên phó quản bảo tuần sau trở lại, vì y chưa có thì giờ xem xét những vụ
kêu nài.
(31)
Lúc cuốc đất đào kinh, Moritz gợi chuyện hỏi tên người làm phía bên mặt
anh. Anh ưa nói chuyện với người chung quanh, vì anh nghĩ: “Ai mà không
nói chuyện thường nuôi nấng sự căm hờn”. Người ấy hỏi:
- Bộ anh thẹn mà không nói tiếng Do Thái sao?
Anh đáp:
- Tôi không biết tiếng Do Thái!
Tên Do Thái bèn khạc dưới đất, ngó lảng nơi khác và nói:
- Thế thì nhục lắm!
Moritz day qua người bên trái để phân trần thì người này lại đáp:
- Anh cứ nói bằng tiếng Do Thái với tôi đi.
Moritz trả lời:
- Thì chính vì thế mà tôi mới cắt nghĩa cho anh nghe. Tôi không biết tiếng
ấy.
Mấy người Do Thái đều ngó anh một cách thù hằn. Moritz ngưng làm và cố
giải thích nhưng không ai thèm nghe. Anh tự nghĩ: “Họ giao ước chỉ nói
tiếng Do Thái với nhau, đó là theo ý họ. Họ là dân Do Thái thì họ nói tiếng
mẹ đẻ của họ. Còn mình, sao lại phải nói tiếng đó?”.
