sức lực cũng là những trở lực làm nàng tổn thương. Nhục cảm của cô gái
tập trung vừa trong làn da vừa trong bàn tay; và những đòi hỏi của thứ đó
mâu thuẫn với nhau. Nàng cô chọn một sự thoả hiệp: hiến dâng mình cho
một người đàn ông cường tráng nhưng trẻ trung và hấp dẫn; ở một thanh
niên đẹp trai, nàng có thể tìm thấy tất cả những sự hấp dẫn mong ước.
Trong Nhã ca, có sự đối xứng giữa khoái cảm của vợ lẫn chồng. Vợ nhận
thức được ở chồng những gì chồng tìm kiếm ở vợ: muông thú và cỏ cây
trên trần thế, những viên đá quý, những dòng suối, những vì sao. Nhưng
nàng không có phương tiện lấy những báu vật ấy. Cấu tạo hình thể của phụ
nữ buộc họ phải vụng về và bất lực tựa một người bị thiến: dục vọng sở
hữu tan biến vì thiếu một cơ quan để hiện thân trong đó. Và người đàn ông
khước từ vai trò thụ động. Vả lại, thông thường hoàn cảnh dẫn cô gái tới
chỗ làm mồi cho người đàn ông mà những sự mơn trớn. Làm nàng xúc
động, nhưng nàng lại không có hứng thú ngắm nhìn hay mơn trớn trở lại.
Trong cảm giác ghê tởm lẫn lộn ham muốn, không phải nàng chỉ có nỗi sợ
hãi đối với tính lất át của đàn ông, mà còn có một ý thức bị tước đoạt sâu
xa: nàng phải chinh phục khoái cám chống lại cái đà bột phát của nhục dục
trong lúc ở đàn ông, niềm vui trong xúc giác, thị giác lẫn làm một với khoái
cảm tình dục đích thực.
Mọi yếu tố của bản thân sự hứng dục thụ động đều nhập nhằng. Nhưng
trạng thái thụ động ấy không phải là một sự ỳ đơn thuần. Cũng như ở đàn
ông, dục vọng và khoái cảm đòi hỏi ở phụ nữ một sự tiêu phí sinh lực. Tuy
mang tính chất tiếp nhận, nhu cầu của phụ nữ, ở một mặt nào đó vẫn chủ
động, thể hiện bằng hiện tượng gia tăng trương lực (tonus) thần kinh và cơ
bắp. Những người phụ nữ uể oải bao giờ cũng lãnh dục. Vấn đề cần xem
xét là liệu có hiện tượng lãnh dục vì thể tạng không. Dẫu sao, cũng có điều
chắc chắn là về năng lực hứng dục của phụ nữ, các yếu tố tâm thần giữ một
vai trò quan trọng, và thiểu năng về mặt sinh lý học, sự sút kém về sinh lực
thể hiện ra bằng thái độ lãnh dục. Ngược lại, nếu sinh lực được tiêu phí vào
những hoạt động tự nguyện, vào thể thao chẳng hạn, thì nó không hoà nhập
vào nhu cầu tình dục. Phụ nữ Bắc Âu lành mạnh, lực lưỡng và lãnh đạm về
phương diện này. Phụ nữ có “hứng thú nữ dục” (“atempérament”) là những
