mạnh, những nữ tướng đánh thuê cầm vũ khí chống lại đàn ông, những
đoàn quân hàng nghìn phụ nữ và do phụ nữ chỉ huy, bảo vệ thành phố
Sienne ở Italia. Nhiều phụ nữ Italia khác nổi tiếng về trình độ văn hoá và
tài năng. Trong số những phụ nữ nổi danh ấy, có nhiều danh kỹ được đàn
ông kính phục: họ bảo trợ nghệ thuật, quan tâm tới văn học, triết học, và
nhiều khi bản thân họ sáng tác văn học hay hội hoạ. Nhưng đối với nhiều
người trong số họ, tự do mới chỉ mang gương mặt của sự phóng đãng:
những cuộc ăn chơi và trọng tội của các đại phu nhân và danh kỹ Italia vẫn
còn được truyền tụng cho tới tận ngày nay.
Lối sống phóng túng này cũng là quyền tự do chủ yếu trong các thế kỷ
tiếp theo của một số ít người phụ nữ được địa vị xã hội hay tài sản giải
thoát khỏi nền luân lí thông thường, vốn nhìn chung vẫn nghiệt ngã như
dưới thời Trung đại. Còn những hành vi cụ thể, thiết thực thì cũng chỉ dành
cho một số rất ít.
Các nữ hoàng bao giờ cũng là những người được ưu đãi đặc biệt:
Catherine de Médicis
, Elisabeth d’Angleterre
; Isabelle la Catholique
là những nữ hoàng vĩ đại. Một vài gương mặt nữ thánh cũng được tôn kính,
đặc biệt, nhất là nữ thánh Thérése d’Avila
: vượt lên trên số phận bình
thường của một nhà tu hành, bà lập và quản lý tu viện, đi du lịch, hoạt động
với dũng khí mạo hiểm của một người đàn ông: xã hội không dựng lên một
trở lực nào đối với bà, thậm chí cũng không coi sáng tác văn học là một sự
táo bạo. Bà chứng minh một cách rực rỡ rằng phụ nữ cũng có thể vươn lên
cao như đàn ông khi một sự ngẫu nhiên kỳ lạ mang tới cho họ nhưng cơ
may của một người đàn ông.
Nhưng thực tế, những cơ may ấy rất thất thường. Vào thế kỷ XVI, phụ
nữ còn rất ít học thức. Trong số phụ nữ ít lâu sau nổi tiếng về trí tuệ, về ảnh
hưởng tinh thần, về văn chương, phần lớn đều là những đại phu nhân; và
những người lừng danh nhất là các công chúa.
Thế kỷ XVII, phụ nữ tiếp tục nổi tiếng, chủ yếu trong lĩnh vực tinh thần.
Cuộc sống phù hoa phát triển và nền văn hoá được mở rộng: phụ nữ có vai
trò to lớn trong các xalông. Do không trực tiếp tham gia xây dựng thế giới,
