161
yêu. Ngọn lửa tình dục ít cháy bỏng hơn so với thời kỳ trai trẻ; v| v người
ta không đòi hỏi ở họ những tính chất thụ động của một đối tượng, nên sự
sút kém về gương mặt và thân thể không huỷ hoại khả năng c{m dỗ của họ.
Trái lại, thông thường, vào tuổi khoảng ba nhăm, phụ nữ đạt tới sự trọn
vẹn nhất về tình dục saụ khi vượt qua mọi sự ức chế. Lúc này ham muốn
của họ dữ dội hơn cả và họ thiết tha muốn thỏa mãn chúng. Họ phải tính
đến giá trị của mình về mặt giới tính nhiều hơn nhiều so với nam giới. Để
giữ được chồng, để tranh thủ được những sự che chở, trong phần lớn nghề
nghiệp của họ, họ cần phải làm người ta vui lòng. Người ta chỉ cho phép
họ có ảnh hưởng đối với xã hội qua vai trò trung gian của đ|n ông: họ sẽ ra
sao khi không còn ảnh hưởng đối với đ|n ông nữa? Họ tự hỏi mình một
cách lo lắng như vậy trong lúc chứng kiến, bất lực, sự sa sút hình hài; họ
phải đấu tranh. Nhưng mọi thủ thuật của mỹ viện chỉ có thể kéo dài tuổi
thanh xuân trong cảnh hấp hối mà thôi. Cùng lắm, chỉ có thể lừa gạt chiếc
gương soi. Nhưng khi bắt đầu quá trình tất yếu, không thể đảo ngược
được, sắp sửa phá huỷ ở mình toàn bộ cái l}u đ|i x}y dựng trong tuổi dậy
thì, họ cảm thấy bi chinh bản thân sự khắc nghiệt của cái chết đe doạ.
Người ta có thể nghĩ rằng người phụ nữ say sưa nhất với nhan sắc, với
tuổi trẻ của mình, l| người phải trải qua những nỗi thất vọng xót xa nhất.
Nhưng không những người phụ nữ tự yêu mình (narcissiste) hết sức chăm
ch t con người mình nên không thể không dự kiến cái thời hạn nhất thiết
phải đến và không thể không tính toan vị trí rút lui của mình. Dĩ nhiên họ
sẽ đau khổ về sự sa sút ấy nhưng chí ít, không bị bất ngờ và thích ứng
tương đối nhanh với tình thế. Còn người phụ nữ quên mình, tận tụy, hy
sinh, thì sẽ bị x{o động hơn nhiều bởi sự phát triển đột ngột: “Mình chỉ
sống có một cuộc sống; thân phận là thế đấy!” L c đó, ở họ xảy ra một sự
thay đổi triệt để, khiến mọi người xung quanh ngạc nhiên: ấy là vì phải rời
khỏi nơi ẩn náu, tách khỏi các dự định của m nh, đột nhiên, họ đối mặt với
chính bản thân mình, không phương cứu chữa.