270
một tổ ấm: một căn nhà riêng của m nh, đó vốn là hình thái khởi nguyên
của những giấc mơ độc lập của họ. Họ không muốn phủ nhận chúng ngay
khi đã tìm thấy sự tự do trên những con đường khác. Và chừng nào còn
chưa thấy thật an toàn trong thế giới đ|n ông, th họ v n có nhu cầu một
noi ẩn tr{nh, tượng trưng cho sự ẩn Nhưng trong l c th{i độ thủ cựu là
chuyện hết sức tự nhiên đổi với nam giới-vì tập tục dựa theo nhu cầu cá
thể độc lập và chủ động của họ-, thì phụ nữ phải khuôn mình theo một thế
giới dồn họ vào thế bị động, tuy bản thân họ c ng l| chủ thể, c ng l| hoạt
động. Sự lệ thuộc lại càng nặng nề khi những người phụ nữ bị nhốt chặt
trong phạm vi giới mình cường điệu tầm quan trọng của phạm vi ấy: họ
biến công việc trang điểm, công việc nội trợ thành những thứ nghệ thuật
tinh tế. Nam giới không hề phải quan tâm tới quần áo; chúng tiện lợi,
không cầu kỳ, và thích ứng với cuộc sống hoạt động của họ. Hầu như
chúng không tham gia vào nhân cách của họ. Vả lại, không ai nghĩ là họ
phải tự chăm sóc tới ch ng đã có người đ|n b| tự nguyện hay được trả
tiền công đảm nhận công việc ấy. Trái lại, phụ nữ thì biết rằng khi nhìn họ,
người ta không phân biệt họ với vẻ ngoài của chính họ: họ được đ{nh gi{,
trọng vọiíg, ham muốn qua trang phục. Quần áo của họ vốn từ đầu nhằm
thể hiện trạng thái bất động (impotence) và tới nay chúng v n mỏng manh:
tất chân thì d rách; gót dày bị vẹt; áo blu và áo dài màu sáng d sửa chữa
phần lớn những sự hư hại ấy. Đồng loại không s n sàng tự nguyện đến
giúp họ, còn họ thì không muốn làm tiêu hao thêm ngân quỹ vì những
công việc tự thân họ có thể làm lấy: chuyện uốn tóc, phấn sáp, áo dài mới
đã tốn kém khá nhiều rồi. về nhà buối tối, cô thư ký, cô sinh viên bao giờ
c ng có một chiếc tất phải mạng, một chiếc blu phải giặt, một chiếc váy
phải l|. Người phụ nữ kiếm sống một cách phóng khoáng hơn thì có thể
tránh cho mình những công việc vất vả ấy; nhưng lại phải tuân theo một
phong cách thanh lịch phức tạp hơn, phải mất thì giờ đi phố, đi thử quần
áo, giày dép, v.v...Truyền thông c ng buộc phụ nữ-kể cả người độc thân-