305
thường không thôi -? Châu Âu ngày trước khinh thị người Mỹ man rợ
không có nghệ sĩ c ng như không có văn sĩ Jefferson
140
đã trả lời: “Hãy để
chúng tôi sống đã, trước khi đòi hỏi chúng tôi biện minh cuộc sống của
mình”. Người Da đen c ng trả lời tương tự bọn phân biệt chủng tộc khi
chúng chê trách họ không sản sinh ra một Whitman
141
hay một Melville
142
.
Giai cấp vô sản Ph{p c ng không thể đưa một tên tuổi nào sánh với tên
tuổi Racine hay Mallarmé. Người phụ nữ tự do chỉ mới hình thành mà thôi.
Khi tự chinh phục được bản thân mình, có thể họ sẽ biến lời tiên đo{n của
Rimbaud thành hiện thực: “Khi cảnh nô lệ triền miên của phụ nữ bị đập
tan, khi họ sống cho họ và vì họ, thì bản thân họ c ng sẽ th|nh thi sĩ, v đ|n
ông - cho tới lúc bấy giờ rất độc ác - đã trả lại quyền tự do cho họ. Họ sẽ
tìm thấy cái mới lạ. V trụ tư tưởng của họ sẽ khác với chúng ta chăng? Họ
sẽ tìm thấy những cái mới lạ, không thể thăm dò, khủng khiếp và ngọt
ngào; và chúng ta sẽ chấp nhận chúng, sẽ hiểu chúng”. Chưa hẳn “v trụ
tư tưởng” của họ kh{c v trụ tư tưỏng của nam giới, vì họ sẽ tự giải phóng
trong l c đồng hoá với đ|n ông. Muốn biết trong chừng mực nào họ v n
kh{c thường, trong chừng mực nào những sự kh{c thường ấy v n có tầm
quan trọng của chúng, thì phải mạo hiểm với những sự tiên đo{n t{o bạo.
Điều chắc chắn là cho tới nay, khả năng của phụ nữ đã bị bóp nghẹt và mai
một vì nhân loại; v| đã thật sự đến lúc phải để cho họ thử mọi vận may của
họ vì quyền lợi của họ và quyền lợi của mọi người.
140
Tổng thống Mỹ thứ ba (thế kỷ XVIII).
141
Nh| thơ v| nh| tiểu thuyết Mỹ (thế kỷ XIX).
142
Nh| thơ Mỹ (thế kỷ XIX).
