82
Thông thường, khi muốn chấp nhận cuộc sống của mình một cách sáng
suốt và chính trực, người vợ không có cứu cánh nào khác là một niềm kiêu
hãnh kiến nghị. Vì phụ thuộc vào mọi vật và mọi người, họ chỉ có một sự
tự do hoàn toàn nội tâm, và vì vậy, trừu tượng; phủ nhận những nguyên
tắc và giá trị có s n; họ ph{n đo{n, họ hỏi han, v| qua đó, tho{t khỏi cảnh
nô lệ trong quan hệ vợ chồng. Nhưng th{i độ dè dặt một cách kiêu hãnh,
chấp nhận công thức “Hãy chịu đựng và quên mình” chỉ là một th{i độ
tiêu cực. Cứng nhắc trong hy sinh và yếm thế, họ không biết sử dụng sức
lực một cách tích cực. Chừng n|o còn hăng h{i, sống động, họ tìm mọi
sáng kiến sử dụng chúng: họ gi p đỡ người khác, chở che, an ủi, biếu tặng,
làm hết công việc n|y đến công việc kh{c; nhưng đau khổ vì không gặp
một nhiệm vụ nào đòi hỏi họ thực sự, vì không dành hoạt động của mình
cho một mục đích n|o hết. Thông thường, bị cảnh cô đơn v| vô sinh gậm
nhấm, rốt cuộc họ tự phủ nhận mình, tự thủ tiêu mình.
Một trường hợp điển h nh l| trường hợp bà de Charrière
32
. Một nh| văn
nói về bà: “Gương mặt bốc lửa, vầng tr{n băng gi{”. Nhưng không phải lý
trí đã dập tắt ở bà ngọn lửa cuộc sống mà một nh| văn khác cho là có thể
“sưởi ấm một tr{i tim người Laponie
33
. Chính hôn nh}n đã từ từ giết chết
Người đẹp ở Zuylen.
Sắc sảo, thông minh, sôi nổi, có tr nh độ văn ho{ cao, cô de Tuyle làm cả
châu Âu kinh ngạc, làm những người cầu hôn khiếp hãi. Nhưng những sự
ràng buộc của cuộc sống ở Zuylen khiến nàng không thể chịu nổi. Nàng
muốn làm vợ, muốn được tự do. Ba mươi tuổi, nàng kết hôn với ông de
Charrière. Nàng tìm thấy và ca ngợi ở ông “trái tim trung thực” và “đầu óc
công minh”, nhưng không sao thắng nổi tính lãnh đạm có phương ph{p
của ông. Sống trong cảnh bưng bít ở Colombier
34
giữa người chồng trung
32
Nữ văn sĩ Thụy Sĩ (thế kỷ XIX) quê ở Zuylen, vùng hồ Genève.
33
Vùng Bắc Âu (khí hậu giá lạnh).
34
Miền đất gần Genève ở Thụy Sĩ.
