Chỉ lát sau Phret đã thấy rõ là Giăng không phóng đại thêm chút nào cả. Từ
trung tâm thành phố có thể gọi là thiên đường người ta như rơi thẳng vào
địa ngục của cuộc sống ngoại ô. Nhân dân ở đó đang ngắc ngoải giữa bệnh
tật, bẩn thỉu và rác rưởi tanh hôi đến lợm người. Không, ở đây không phải
là cuộc sống.
— Tôi đã từng thấy ngoại vi của thành phố Beclin, Pa-ri và nhiều
thành phố lớn nổi tiếng khác, đã đọc về những xóm trại nghèo khổ của Niu-
Oóc, Chi-ca-gô, nhưng cũng chưa tương tượng nổi có những nơi như thế
này !
Phret ngạc nhiên thốt ra.
— Ở đây còn là khá, ngoại thành phía bắc còn kinh khủng hơn nhiều
— Giăng thở dài.
Phải, « vành đai gai». Cái tên hoàn toàn thích hợp với cuộc sống ở đó.
Nhân dân Tây Ban Nha bị bóc lột, bị phản bội và được coi như những món
hàng hời lại là đại diện cho những « vành đai gai » ấy.
Phret dự tính dành nửa ngày cho viện bảo tàng prađô, nhưng bây giờ
sau những điều vừa chứng kiến anh không tự quyết định được nữa. Anh
biết: lúc này đối với anh tất cả những tác phẩm đều có vẻ giả dối, lừa đảo,
tự nhiên anh thấy mất cảm hứng với chúng. Bởi có một bức tranh nào hiện
thực bằng cuộc sống anh đang chứng kiến !
Phret dùng bữa trưa giản dị ở một hiệu ăn nhỏ dọc đường, rồi trở về
công viên Ca-sa-đen Campô và đi tiếp qua khu đại học.
— Tôi có cảm giác là ở đây đã xảy ra những cuộc chiến đấu giữa
Mađrit phải không ?
