tượng, ở được cao thế mới là lý tưởng chứ. Giá chuyển cháu lên đấy, cháu
đi ngay.
Anh hạ giọng, nửa tâm sự, nửa đọc lại một điều rõ ràng đã ngẫm nghĩ
nhiều:
— Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kỹ mới thấy một
ngôi sao xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia nó lẻ loi một- mình. Bây giờ
làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa. Vả, khi ta làm việc, ta với
công việc là hai, sao gọi là một-mình được? Huống chi việc của cháu gắn
liền với việc của bao anh em đồng chí dưới kia. Bác chẳng hạn, sáng tác vất
vả thật, nhưng sáng tác xong cái hàng ngày hàng giờ bác ôm ấp, suy nghĩ,
nhào nặn, nâng niu vật vã, có phải bác thấy bác gắn chặt với chung quanh
thành một khối không? Cháu cứ tự nói: công việc của cháu gian khổ thế
đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. Còn người thì ai mà chả “thèm”
hở bác? Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc? Đấy,
cháu tự nói với cháu thế đấy. Bác lái xe đi, về Lai Châu cứ đến đây dừng lại
một lát. Không vào giờ “ốp” là cháu chạy xuống chơi, lâu thành lệ. Cháu
bỗng tự hỏi: cái nhớ xe nhớ người ấy thật ra là cái gì vậy? Nếu là nỗi nhớ
phồn hoa đô hội thì tồi, tồi lắm. Cháu ở liền trong trạm hàng tháng. Bác lái
xe bao lần dừng, bóp còi toe toe, mặc, cháu gan lì nhất định không xuống.
Ấy thế là một hôm, bác lái phải thân hành lên trạm cháu. Cháu nói: “Đấy,
bác cũng chẳng “thèm” người là gì?”.
Anh xoay sang người con gái đang một mắt đọc cuốn sách, một mắt lắng
nghe, chân cô đung đưa khe khẽ, nói:
— Và cô cũng thấy đấy, lúc nào tôi cũng có người trò chuyện. Nghĩa là có
sách ấy mà. Một người viết một vẻ.
— Quê anh ở đâu thế? họa sĩ hỏi.
— Quê cháu Lào Cai này thôi, cháu chưa hề ra khỏi tỉnh. Đây là chỗ đi xa
nhất của cháu trong tỉnh. Năm trước, cháu tưởng cháu được đi xa lắm cơ
đấy, hóa lại không. Cháu có ông bố tuyệt lắm. Hai bố con cùng viết đơn xin
ra lính đi mặt trận. Kết quả: bố cháu thắng cháu một – không. Lúc nãy cháu
có nói đoàn bác và cô là đoàn thứ hai lên thăm cháu trong vòng sáu tháng.
Đoàn trước là một chú lái máy bay. Nhân dịp tết, một đoàn các chú lái máy