GIỮA TRONG XANH - Trang 123

chốc điểm một tiếng chim tu hú, giống hệt một nơi bìa rừng. Hoang tàn,
gãy nứt, xiêu nát, vết cắt bánh xích xe bọc thép cứa lên nền đất sét, vết
dằng cọ, trì kéo: một ống tay áo vá quàng, một chiếc dép da trẻ con rơi vãi
bên lối đi, trên bụi keo non. Anh bắt đầu đi lang thang khắp các nhà trong
thôn, cố hình dung lại đời sống của hàng xóm trước kia. Nhà này chắc của
một ông già hay chữ. Cái giá sách nhỏ còn dính vào rui mái bằng một sợi
mây, giấy chữ Hán khắc gỗ có những khuyên mực đỏ vàng ố tơi tả khắp
mọi nơi. Đây là một cái đẫy bằng đũi: bà già, hay cô con gái, có đi buôn tơ
ở các phiên chợ trong vùng. Còn kia, cái bếp lò con nguyên cái ấm thiếc
nhỏ và cái quạt tre: bốn giờ, giờ ông già ít ngủ trỗi dậy, đang quạt lò rửa ấm
chén pha trà thì chúng nó ập đến “xúc”. Nhà thứ hai này là thợ rèn: nhìn
nền đất kê bễ có hai lỗ thông sang bếp than kia, nhìn cái đống sắt vụn gỉ kia
thì biết.
Anh đăm đăm nhìn những đồ đạc gãy vỡ tìm hiểu thêm sinh hoạt của
những người khác trong nhà, bỗng trông thấy miệng một cái hầm bí mật.
Thế rồi anh để ý tìm xem, biết nhiều nhà có hầm. Xe bọc sắt đè sập một số
nhưng nhiều hầm vẫn còn tốt. Đáng chú ý là trong mươi tiếng đồng hồ
được phép trở lại làng, các chủ nhà đã không thừa dịp hủy cái vết tích có
thể làm cho họ liên lụy đó. Người ta cũng không buồn bẻ ngô: ngô núi đã
già, hột trắng bệch, chim rỉa vung khắp trên mặt cỏ. Dưới các mái nhà đè
lên đồ đạc đổ vỡ, chốc chốc lại thấy bỏ sót nửa chum khoai lang khô, trời
đất! vẫn còn đậy nắp, một bìa thuốc quấn trong chum. Anh đi như vậy suốt
một ngày, thích thú với sự cố gắng dựng lại trong trí sinh hoạt trù phú của
làng xã cũ, giống làng xã vùng quê anh, với những khuôn mặt vốn hồ hởi
và đôn hậu, trở nên khép kín, khắc khổ và quyết liệt. Như vẫn còn vẳng đâu
đây tiếng lách cách của khung cửi dệt đũi phảng phất cái hơi vừa ấm vừa
bùi quen thuộc của nhộng kén, tiếng đập chiếu trưa trên các thành giếng, cả
những tiếng thầm thì nửa miệng khi chạng vạng, tiếng khóc cắn ngậm lại
trong đêm... tất cả như vẫn còn, tưởng chừng như bới lên thì có thể tìm
thấy, phả lên từ các vụn nát, níu lấy chân anh.
Nhưng anh vẫn bắt gặp mình mong đợi một sự kiện, mong đợi một người.