ẤT TỴ 1905 HOÀNG TRÙNG KHỞI LOẠN – GIẶC CÀO-
CÀO PHÁ HOẠI MÙA MÀNG
Trong quyển « Gò-công Phong-vịnh » của ông Võ-thành-Ký xuất-bản
vào năm 1911, có mô tả về nạn cào-cào xuất hiện phá hại mùa màng tại Gò-
công, sau một năm bão lụt Giáp-thìn, qua những câu bi cảm dưới đây :
Cuộc đời xem lãng nhách,
kẻ dưới trần lạch ạch gian hung.
Năm Giáp-thìn hồng thủy phát trùng trùng,
Người thất lạc hãy còn hoài sự nghiệp
Sang Ất-tỵ cào-cào sanh điệp điệp,
kẻ nông tan hết tưởng điền trù.
Họa chi mà họa phát tu du,
Ta đâu có tai sanh bất cập.
Gò-công thật điền phi vạn tập,
Mạ đương xanh, lúa đang nở,
Cắn một hồi bông trái xơ rơ.
Khổng-Tước nên địa quãn thiên-cơ,
Cây đương trổ, lá đương đơm,
Ăn một lát ngọn ngành trụi lụi.
Gò-công thật lắm tai nạn, mới năm rồi bị bão lụt tài sản sanh mạng con
người bị trôi theo dòng nước, tang tóc chưa nguôi, lòng người sầu thảm. Kể
qua năm Ất-tỵ nối đuôi bị nạn cào-cào bay đến rợp cả trời, hằng triệu con,
con nào con nấy bằng ngón tay cái, mặt mày có rằn, mắt đen như huyền
xem thấy rợn cả người. Mỗi lần chúng đáp đến miếng ruộng nào thì kể như
không còn gì hết, chỉ trơ lại những gốc rạ xơ rơ, nhà nào rủi bị chúng đáp
xuống đôi phút, khi cất cánh thì mái như rổ xảo dòm thấy trời, sự tàn phá
của loài hoàng-trùng khởi loạn trên đất Gò, gây sự thiệt hại ruộng vườn nhà
